Page 597 - หนังสือเมืองลับแล(ง)

๔. เอกสารบันทึกตำนานฉบับเก๊าพระเจ้ายอดคำทิพย์ วัดลับแลงหลวง นอกจากมีการระบุถึง
ขอบเขตของเมืองซากแล้วยังมีการกล่าวถึงการผันน้ำห้วยแม่แก้วชมพูไหลผ่านและห้วยทรายคำไหลล้อมซึ่งผ ู้
ั
ศึกษาพร้อมกับคณะกรรมการศึกษาประวัติศาสตร์เมืองลบแล (เมืองลับแลง) ได้ลงสำรวจพื้นที่ตำบลฝายหลวง
พบว่า มีห้วยแม่พร่องที่ไหลผ่านชุมชนกลางในพื้นที่หมู่บ้านลับแลงและบ้านต้นม่วงซึ่งเป็นชุมชนที่หนาแน่น

่
และอาจจะเป็นชุมชนที่อยู่ในเขตกำแพงเมือง นอกจากนั้นยังพบลำห้วยหนึ่งที่ไหลมาจากดอยห้วยปู่เจ้าผาน
แอ่งทุ่งลับแลงไหลบรรจบห้วยแม่พร่องหลังวัดดอนสัก นอกจากนั้นเรายังพบหลักฐานการเรียกชื่อห้วยหนึ่งท ี่
ี่
ั้
เป็นต้นกำเนิดของห้วยแม่พูลอันเป็นห้วยสายหนึ่งที่ไหลรวมกับห้วยแม่พร่องบริเวณสองสบอันเป็นทตงของวัด
ร้างที่ชื่อว่า “วัดชุมพล” ในแผนที่ของกรมแผนที่ทหารได้จัดทำขึ้นในประมาณพุทธศักราช ๒๕๑๕ ที่ปรากฏคำ
ว่า “ห้วยชมภู”ตามภาพที่ ๕๗ แผนที่ทหารได้จัดทำขึ้นในประมาณพุทธศักราช ๒๕๑๕
ั
้
ดังนั้นห้วยแก้วจุมปู (ชมพู) แล้วห้วยทรายคำที่กล่าวถึงในบันทึกตำนานฉบบเก๊าพระเจายอด
คำทิพย์ วัดลับแลงหลวง ผู้ศึกษาสันนิษฐานว่าน่าจะเป็นห้วยแม่พร่อง (ห้วยแม่พูลไหลรวมกับแม่พร่อง)ที่ไหล
ั
้
ผ่านกลางเมือง และห้วยปู่เจ้าน่าจะเป็นห้วยทรายคำบันทึกตำนานฉบบเก๊าพระเจายอดคำทิพย์เช่นกัน เพราะ
เนื่องจากเป็นลำห้วยที่ไหลจากดอบห้วยปู่เจ้าและไหลล้อมแอ่งทุ่งลับแลงในปัจจุบันตามภาพที่ ๕๘ แผนท ี่
แสดงลำน้ำ แนวเขตสันนิษฐานกำแพงเมืองเก่าลับแล

ภาพที่ ๕๙ แผนทลำห้วยในเขตอำเภอลับแล
ี่
ที่มา : กรมแผนททหาร, ๒๕๑๕
ี่
การศึกษาเปรียบเทียบสมมุติฐานเมืองซาก (ทราก) ฯ
หน้า ๑๑๑