Page 40 - STAV broj 142
P. 40
politika
Sigurnost u regiji
VELIKO ISTRAŽIVANJE “STAVA”:
KOSOVSKA KRIZA
Jačanje stabilnosti u regiji zapadnog Balkana, za šta se transparentno zalaže Vlada Srbije, nije
moguće postići osporavanjem nezavisnosti Kosova i sličnim utjecajima iz Beograda s posljedicama
destabilizacije unutar Kosova, BiH i Crne Gore. Smatra se da je Srbija faktički priznala nezavisnost
Kosova, ali da iz taktičkih, političkih i ideoloških razloga odlaže zvanično priznanje, što je već učinilo
108 država svijeta. Političko i institucionalno prisustvo Srbije, posebno na sjeveru Kosova, ima smisao
osporavanja teritorijalnog integriteta i nezavisnosti Kosova, iako je de jure sjever Kosova integriran
u državne institucije u Prištini. Dakle, problem Kosova jeste usklađivanje stvarnog i ustavnog stanja
Piše: Fikret MUSLIMOVIĆ
PROPAGANDA I JEZIK MRŽNJE simbola Albanaca. Kao reakcija na srbi- ugovora o Partnerstvu za mir, intenzivirani
U ODNOSIMA SRBA I ALBANACA jansko-kosovski Sporazum o Zajednici su odnosi Kosova s NATO, koji podržava
srpskih općina na sjeveru Kosova, osno- i pomaže proces osnivanja oružanih snaga
I na srpskoj i na albanskoj strani u vana je tzv. Zajednica albanskih općina Kosova. Krajem oktobra 2015. godine EU
medijima i ponašanjima političara ima na jugu Srbije. i Kosovo su potpisali Sporazum o stabili-
vokabulara mržnje. U običnim razgo- zaciji i pridruživanju, iako pet članica EU
vorima Srbi pogrdno nazivaju Albance Najviši zvaničnici Prištine, dok je još nisu priznale nezavisnost Kosova (Špa-
“Šiptari”, a Albanci, također pogrdno, bila predsjednica Kosova Atifete Jahja- nija, Grčka, Kipar, Rumunija i Slovačka).
nazivaju Srbe “Škije”. Srbi o Albancima ga i premijer Isa Mustafa, prihvatali su Dakle, EU tretira Kosovo isto kao i osta-
govore i pišu da su teroristi, da slijede stavove međunarodne zajednice da se u le zemlje zapadnog Balkana, angažirajući
radikalni islam i da vlast u Prištini nije Prištini osnuje Specijalni sud za ratne zlo- značajna sredstva iz IPA fondova. Prema
sekularna, već da je islamska. Albanci za čine, iako se tome suprotstavljala opozi- kolumni u beogradskom NIN-u, srpska
Srbe govore i pišu da su kriminalci, ubice cija, posebno albanski pokret Samoopre- strana prestala je apriori odbacivati da Ko-
i neprijatelji albanskog naroda. U alban- djeljenje, te Hašim Tači, ranije ministar sovo dobije svoje oružane snage, te je u vezi
skim medijima ističu se zločini koje su vanjskih poslova Kosova, od 26. februa- s tim postavila sljedeće zahtjeve: osnivanje
tokom rata počinili Srbi, dok se kritički ra 2016. godine predsjednik Kosova, za zajednice srpskih općina, da Srbin bude
ne piše i ne govori o zločinima koje su Al- koga se nagađa da će od istog tog suda direktor kosovske tajne službe sigurnosti,
banci počinili nad Srbima, čega je bilo u lično biti procesuiran za zločine OVK-a. da Srbin bude zamjenik komandanta oru-
kudikamo manjem obimu u usporedbi s Tači je izložen prijetnji da će biti uhap- žanih snaga Kosova, da se zaustavi priva-
mnogim zločinima Srba nad Albancima. šen u slučaju ulaska na teritoriju Srbije. tizacija “Trepče” i “Brezovice”.
Srpsko-albanska saradnja u oblasti kultu-
re jeste neznatna. Mlađi Albanci ne znaju Skupština Kosova aprila 2014. godine Jačanje stabilnosti u regiji zapadnog
srpski jezik, a stariji znaju, dok ni mlađi podržala je formiranje Specijalnog suda za Balkana, za šta se transparentno zalaže
ni stariji Srbi ne znaju albanski. O zajed- ratne zločine, pored ostalog i zato što bi, Vlada Srbije, nije moguće postići ospo-
ničkom životu Srba i Albanaca nema ni ako to ne učine institucije Kosova, Vijeće ravanjem nezavisnosti Kosova i sličnim
govora, ali se spominje potreba življenja sigurnosti UN-a donijelo odluku o nje- utjecajima iz Beograda s posljedicama de-
jednih pored drugih u toleranciji. govom formiranju. Krajem marta 2015. stabilizacije unutar Kosova, BiH i Crne
godine Skupština Kosova većinom je gla- Gore. Smatra se da je Srbija faktički pri-
Prema izjavi predsjednika općine Bu- sova (37:22) odbacila preporuke koje je znala nezavisnost Kosova, ali da iz taktič-
janovac Jonuza Muslijua zahtjevi Albana- dala parlamentarna grupa Samoopredje- kih, političkih i ideoloških razloga odlaže
ca s juga Srbije jesu: (a) da Srbija prizna ljenje protiv osnivanja Specijalnog suda zvanično priznanje, što je već učinilo 108
status borca pripadnicima Oslobodilačke za ratne zločine. država svijeta. Političko i institucionalno
vojske Preševa, Bujanovca i Medveđe; (b) prisustvo Srbije, posebno na sjeveru Ko-
da se ispoštuju rezultati referenduma od POLITIČKA POZICIJA SRBIJE sova, ima smisao osporavanja teritorijal-
1992. godine, da jug Srbije bude u sasta- PREMA KOSOVU nog integriteta i nezavisnosti Kosova,
vu Kosova; (c) da školski udžbenici budu iako je de jure sjever Kosova integriran
samo iz Tirane i Prištine; (d) da se u Sr- Vlada u Prištini napreduje u pogledu u državne institucije u Prištini. Dakle,
biji ne sprečava upotreba nacionalnih jačanja kosovske državnosti i nezavisno-
sti. Tokom 2014. godine, potpisivanjem
40 23/11/2017 STAV