Page 18 - STAV broj 147-148
P. 18
politika
Zabrinjavajuće nepovoljna demografska kretanja
Bošnjaci nestaju
iz RS-a, Srbi iz FBiH,
a Hrvati iz cijele BiH
Piše: Mahir SOKOLIJA Pune četiri godine poslije završenog popisa stanovništva demografsko
mahir@stav.ba stanje u Bosni i Hercegovini znatno je lošije nego što je bilo prije
2013. godine. U RS-u se, naprimjer, 2016. godine rodilo samo 22
Nedavno objavljeni rezultati enti- Hrvata, u Federaciji 117 Srba. Na svakog Hrvata rođenog od 2013.
tetskih statističkih zavoda o de- godine u RS-u umrlo ih je devet, a na svakog Srbina koji se rodio u
mografskim kretanjima za oktobar posljednje četiri godine u Federaciji BiH umrlo je osam Srba. Broj
2017. godine zatvaraju četverogo- Bošnjaka u blagom porastu, Srba i Hrvata u kontinuiranom padu
dišnji krug od popisa stanovništva odr-
žanog u oktobru 2013. godine i pokazuju da ih analiziramo, ali i da na njih utječe- u Federaciji BiH umrlo je 5.800 stanovnika
dramatične promjene nastale uslijed slabog mo. Sljedeća demografska slika jeste ona više nego što ih se rodilo. Uračuna li se u
prirodnog priraštaja. Podaci koji će ovdje koju dobijamo na osnovu broja rođenih i ukupan broj i Brčko Distrikt, u kojem je u
biti objavljeni i analizirani prije svega su umrlih i govori nam šta nas to očekuje u ovom periodu negativan prirodni priraštaj
rezultat sabiranja i uspoređivanja velikog budućnosti. Odnos, odnosno razlika izme- iznosio nešto manje od 600, imamo poda-
broja statističkih informacija objavljiva- đu ovih dviju kategorija, koju još nazivamo tak da je za četiri godine broj stanovnika
nih u posljednje četiri godine od Zavoda i prirodnim priraštajem, pokazuje smjer u u BiH prirodnim putem smanjen za pri-
sa statistiku Federacije BiH, Republičkog kojem se populacija kreće, koja to područja bližno 27.000, odnosno za 0,8%. Pri tome
zavoda za statistiku Republike Srpske i ostaju bez radne snage, koja stare, koja se je smanjenje u Republici Srpskoj iznosilo
Agencije za statistiku BiH. prazne, koja su u stagnaciji, a koja napre- 1,67%, u Federaciji BiH 0,26%, a u Brčko
duju. Petu sliku čine podaci o broju sklo- Distriktu 0,72%.
Autostrada pakla pljenih brakova, što predstavlja potencijal
za dodatni demografski rast, odnosno pad. U ukupnom smanjenju na osnovu pri-
Pojednostavljeno gledano, postoji barem Ovu posljednju sliku upotpunjuju podaci rodnog priraštaja, Srbi su sudjelovali s
pet demografskih slika Bosne i Hercegovine o broju razvedenih brakova. -18.650, Hrvati, s -9.450, Bošnjaci su ima-
koje trebamo imati na umu kada nešto ana- li pozitivan prirodni priraštaj u iznosu od
liziramo i planiramo. Krenuvši vremenskim Etnička karta BiH doživjela je ogromne 5.450, dok su svi nekonstitutivni narodi
slijedom, tu su i dalje sveprisutni rezultati promjene između dvaju posljednjih popisa i oni koji se nisu izjašnjavali u etničkom
popisa stanovništva iz 1991. godine. Oni stanovništva. Takozvano etničko čišćenje, smislu imali prirodni priraštaj od -4,200.
su relevantni kako za demografske anali- zapravo ubijanje, paljenje, rušenje i protje- U odnosu na etničku strukturu zabilježenu
ze, tako i za ustroj države – od policijskih rivanje, kao i druge ratne okolnosti, zasno- na popisu 2013. godine, Bošnjaci su zabi-
i sudskih struktura pa nadalje. Zatim je tu vane na strahu i nesigurnosti, izazvale su lježili rast od 0,31%, dok su Hrvati imali
i popis iz 2013. godine. On daje tačniju sli- velike unutrašnje i vanjske migracije. One pad od 1,73%, a Srbi od 1,71%. Ukupno
ku stanja u državi i postao je nova tačka od su nastavljene i nakon popisa 2013. godi- smanjenje stanovništva BiH na osnovu
koje se planiraju mnoge buduće aktivnosti ne, ogledaju se u sve većem iseljavanju, ali prirodnog priraštaja, dakle odnosa broja
u društvu i politici. Treća slika jeste tre- i padu nataliteta i povećanju mortaliteta. rođenih i broja umrlih, iznosilo je za četi-
nutno stanje koje saznajemo iz mjesečnih ri godine 0,76%.
i godišnjih izvještaja statističkih zavoda i Od popisa stanovništva, obavljenog u
koje najčešće poredimo s rezultatima po- prve dvije sedmice oktobra 2013. godine, Nit djecu rađaju, nit u svatove idu
sljednjeg popisa. S tim u vezi saznajemo o broj stanovnika u BiH kontinuirano se
demografskim trendovima, imamo priliku smanjivao, kako iseljavanjem, tako i pri- Da bi se dobio dojam o kakvom je
rodnim putem, odnosno znatno je više lju- padu nataliteta riječ, treba istaknuti da je
di umiralo nego što ih se rađalo. U tome od 2004. do 2013. godine ukupan prirodni
prednjači RS, u kojoj je broj stanovnika od priraštaj iznosio približno -13.000. Dakle,
novembra 2013. godine do oktobra 2017. za samo četiri godine nakon tog desetogo-
godine smanjen za približno 20.500. U dišnjeg perioda negativni prirodni prira-
istom periodu, dakle, za punih 48 mjeseci, štaj više se nego udvostručio. S obzirom na
18 28/12/2017 STAV
