Page 50 - STAV broj 334

DRUŠTVO

sposobnosti laserskog udara. Posebno
problematično djelovanje lasera jeste
djelovanja u zraku od strane avijacije,
pri čemu zračni pritisak, vidljivost, ali
prije svega vlaga i maglovitost stvaraju
nepremostive probleme.

LASERI U VIDOVIMA AMERIČKE
VOJSKE
Devedesetih godina tokom Zaljev-
skog rata laserska tehnologija, tada oli-
čena u moćnim navigacijskim i opto-
elektronskim pomagalima, stvorila je
tadašnju doktrinu “kopneno-zračne
bitke”. Precizne i navođene bombe
“Paveway”, ali i krstareće rakete “To-
mahawk” najbolji su demonstratori
američke upotrebe laserske tehnologije.
Međutim, savremenije prijetnje oličene
u bespilotnim letjelicama uzročnik su
masovne sekuritizacije u domenu laser-
skog naoružanja. Mornarica Sjedinjenih
Američkih Država kao personifikacija
pomorske supersile, ali i najsnažniji pro-
moter američkih vanjskopolitičkih in-
teresa, da bi projicirala svoju moć, mora
biti zaštićena od asimetričnih prijetnji
i udara kakvi su dronovi-ubice ili bes-
pilotne letjelice malih gabarita. S ob-
zirom na svoje doktrinarno uvjerenje,
Sjedinjene Američke Države opremaju
i obučavaju svoje trupe u skladu s dok-
trinom “mrežno-centričnog ratovanja”
(engl. “network-centric warfare”).
Fundamentalni pojam ove doktri-
ne, pojam koji u sebi generira sva dok-
trinarno-strateška pitanja jeste pojam
“integracije”. Pojednostavljeno, cilj je
ostvariti potpunu operabilnost svih
borbenih sistema, svih rodova i svih
vidova u jednom harmoničnom i ba-
lansiranom redu i poretku, pri čemu je
kontrola i distribucija obavještajnih po-
dataka promptna i konzistentna, a ko-
načni cilj jeste koncentracija udara svih
vidova vojske od taktičke do strateške
razine. U ovom doktrinarnom konceptu
svoje mjesto pronašli su i laseri, čija je
namjena vrlo adaptabilna i u najmanju
ruku dozvoljava inžinjerima da se poigra-
ju s konstrukcijama brodova, aviona, ali
i nekih oklopnih vozila, a koja bi u sebi
trebala integrirati sposobnosti laserskog
udara. S obzirom na kategoričnu podije- Prva (javnosti) poznata upotreba i konstrukcija laserskog
ljenost među vidovima oružanih snaga
SAD-a, treba imati na umu da svaki vid elektromagnetnog topa za obaranje interkontinentalnih raketa
ponaosob razvija svoje sposobnosti koje bio je upravo “YAL-1A Airborne Laser Testbed”, montiran na
je sposoban integrirati u širi i komplek-
sniji mehanizam. modificiranom avionu “Boeing 747-400F”. Sam laser bio je
dostatan postignuti zamišljeno, ali su projekt jednostavno
LASERI U RATNOJ MORNARICI SAD-A
Od svojih šest vidova (Kopnena voj- “progutale” druge ideje i planovi američkog vojno-industrijskog
ska, Ratna mornarica, Zrakoplovstvo, Ma- programa. S tim da su upravo s projektom “YAL-1A” identificirani
rinski korpus, Obalna straža i Svemirske
snage), samo Ratna mornarica, Kopnena i specifični problemi s projekcijom laserskog udara.

50 30/7/2021 STAV