Page 35 - STAV broj 214

Izvještaj isljednika UDBA-e javnom tužiocu VI armije
Dio spiska hapšenih i suđenih “Mladih muslimana” iz 1949. godine
Abdulaha Derviševića na šest godina, Mu- 1945. do 1949/1950. godine, danas niko sa zapravo insistirali i po principu “kadija
stafu Hebibovića na sedam mjeseci, Ibra- sigurnošću ne može reći. Neki procesi bili te tuži, kadija ti sudi” određivali, nakon
hima Karalića na 10 godina, Hasana Av- su javni, neki tajni, o nekima ne postoje potpuno apsurdnih procesa i argumena-
dića na tri godine i šest mjeseci, Hasana više nikakva dokumentacija. Procesi su ta, dugogodišnje zatvorske kazne s odu-
Ljevakovića na dvije godine, Muharema vođeni u Sarajevu, Mostaru, Zenici, Tuzli, zimanjem građanskih prava, konfiskaci-
Abdihodžića na dvije godine i 10 mjeseci, Banjoj Luci, Cazinu, Ključu i još nekim jom imovine i sl.
te Osmana Hasanovića na tri godine i šest mjestima u BiH. Procjene koje imaju u Već sredinom aprila, samo nekoliko
mjeseci. Osim zatvorskih kazni, oduzima- Udruženju “Mladi muslimani”, temelje- dana od ulaska u Sarajevo, nova komuni-
na su im i građanska prava, a prvoj peteri- ne na svjedočenjima, policijskim, zatvor- stička vlast hapsi Mustafu Busuladžića,
ci je konfiskovana i cjelokupna imovina. skim i pravosudnim arhivama, govore o jednog od najvećih bošnjačkih intelektua-
A optuženi su i osuđeni Dobrača i Traljić nekih 1.200 osoba koje su prošle kroz te laca tog vremena, iako je na dan hapšenja
zbog pisanja članaka o stanju muslimana procese u nekom svojstvu, kao optuženi, imao tek 31. godinu. Suđenje na kome je
u Jugoslaviji, te navodnom formiranju or- ispitivani, svjedoci itd. Po nekima, broj optuženi morao dokazivati da je nevin, a
ganizacije koja djeluje protiv FNRJ (Fede- onih koji su bili na neki način dio ovih ne tužilaštvo da je kriv, odvijalo se pred
rativne Narodne Republike Jugoslavije), sudskih procesa kreće se do 5.000. Vojnim sudom dva dana, 22. i 23. maja
ali u slučaju Dobrače i zbog navodnog od- Udruženje posjeduje i spisak od 501 1945. godine, a izrečena je presuda kojom
vraćanja mladih tokom Drugog svjetskog imena osoba koje su bile uhapšene i pro- je Mustafa Busuladžić osuđen “na kaznu
rata od priključivanja NOB-u, te saradnje cesuirane 1949. godine. Da li je to i ko- smrti strijeljanjem, trajan gubitak časnih
s fašistima, a za šta su dokazi bili na nivou načni broj procesuiranih te godine, teško prava i konfiskaciju njegove imovine u
“rekla – kazala”. Ostali su osuđeni uglav- je reći. Među procesuiranim bilo je onih korist narodnooslobodilačkog fronta”.
nom kao članovi te fantomske organizacije koji nisu bili organizaciono povezani sa, Presuda je gotovo identična optužnici. Svi
i kao učesnici u navodnim pripremama za da je tako nazovemo, centralom “Mladih dokazi temelje se na paušalnim ocjenama
emigriranje pojedinih članova te organi- muslimana”, već su se samoinicijativno tipa “jasno je”, “zna se”, bez jasnih doka-
zacije. Oslobođenje je revnosno pratilo ovo tako nazivali. Bilo je među procesuira- za. Na osnovu izjava svjedoka zna se da je
suđenje i 25. septembra 1947. godine do- nim onih koji nisu ni pripadali “Mladim ubijen u naselju Velešići u Sarajevu, ali se
nijelo vijest o presudi s naslovom: “Izre- muslimanima”, ali su imali istupe koji se do današnjeg dana ne zna gdje je ukopan.
čena je presuda grupi izdajnika na čelu s nisu sviđali komunistima i oni su ih oka-
Kasimom Dobračom.” rakterizirali kao mladomuslimane i tako PROCESI IZ 1946. I 1947. GODINE
im i sudili. No, jedna je stvar neupitna, a O procesu iz 1946. godine već smo pi-
OD 1945. DO 1949. PROCESUIRANO to je da se komunistički režim najbrutalni- sali. Tada su, nakon otpora komunističkoj
JE 1.200 “MLADIH MUSLIMANA” je obračunavao s “Mladim muslimanima”, uzurpaciji “Preporoda”, uhapšeni i osuđe-
Koliko je procesa vođeno i koliko je iako, osim borbe za slobodu izražavanja i ni Alija Izetbegović i Nedžib Šaćirbegović,
tačno pripadnika “Mladih muslimana” govora, nije im se mogla naći druga mrlja, koji su tada bili vojnici, te Ešref Čampara,
prošlo kroz montirane sudske procese od poput fašističke, a na čemu su komunisti Murtez Dervišević, Fahro Uzunović, Šefkija

STAV 11/4/2019 35