Page 36 - STAV broj 214
P. 36
POLITIKA
Pločo i Esad Puškić. Sudio im je Vojni
sud. U dopisu koji upućuje MUP FNRJ,
Odjeljenje uprave Državne bezbjednosti
za grad Sarajevo, 27. aprila 1946. godine
javnom tužiocu VI armije, a uz predaju za
dalji postupak Ešrefa Čampare, stoje razlozi
zbog kojih bi trebao Čampara biti proce-
suiran. Razlozi su banalni, a u suštini se
svode na afirmiranje islamskog svjetona-
zora i neprihvatanje društva bez Boga, što
je nudio komunizam. Čampara će biti po-
novo uhapšen 7. septembra 1950. godine.
Procesi protiv “Mladih muslimana”
nastavljeni su i 1947. godine. Tada je bilo
više grupa koje su osuđene. U Sarajevu se
sudilo grupi koju je predvodio Vahid Ko-
zarić, a u kojoj su još bili: Ćazim Viteškić,
Midhat Džulbegović, Mehmed Hadžiav-
dić, Ismet Kasumagić i Izet Riđanović. I
oni su optuženi i osuđeni zbog pripadno-
sti organizaciji “Mladi muslimani”, koju
su komunisti okarakterizirali kao terori-
stičku organizaciju koja radi na razbija-
nju FNRJ i na odvraćanju omladine od
komunizma, a u korist islama.
U Tuzli je 22. augusta 1947. godine
izrečena presuda devetočlanoj grupi. Pre-
sude su bile od jedne do 18 godina zatvo-
ra. U Ključu u julu 1947. godine vođen je Izvještaj “Oslobođenja” s presude Kasimu Dobrači i drugim
postupak u kome je presuđena višečlana
grupa. Neki su osuđeni na smrt: Hasan muslimani”. Odluku o ovom velikom presude su izvršene, što je bilo rijetkost
Jakupović iz Kozarca, Sejdo Mrštić i dr. procesu donio je najviši vrh komunistič- i za suđenja ustaškim i četničkim kolja-
Meho Bećirević iz Gradiške. Ova grupa ke partije, a UDBA ga je kao tajna polici- čima... Uništenjem ‘Mladih muslimana’
vjerovatno nije pripadala mladomusli- ja realizirala. U Centralnom komitetu KP komunisti su stvarno uzeli Muslimanima
manskom krugu, ali je optužena i osu- i UDBA-i raspravljalo se o dva koncepta BiH onu snagu koja je bila sposobna da
đena po tom osnovu. procesa. Jedan koncept bio je da se pohapse konsolidira njihove redove, razbudi omla-
svi za koje se zna da su mladomuslimani, dinu i stvori ozbiljnu političku opoziciju
“KONAČNI” OBRAČUN da se glavni kazne s po nekoliko godina komunističkom režimu.”
U velikom broju sudskih procesa vo- zatvora, a ostali dobro premlate i pošalju
đenih širom BiH uglavnom u drugoj po- na društveno-koristan rad, te da sve pro- ČETIRI KAZNE “SMRT STRIJELJANJEM”
lovini 1949. godine uhapšeno je i proce- đe u tišini. Drugi koncept bio je da se svi Najznačajniji proces iz 1949. godine
suirano najmanje 501 lice, koliko imena pohvataju, da bude smrtnih kazni i dugo- bio je onaj vođen protiv Hasana Bibera i
i osnovnih karakteristika posjeduje popis godišnjih robija i da se obavezno objavi. ostalih, a to su: Halid Kajtaz, Omer Stu-
imena koji posjeduje Udruženje “Mladi Drugi koncept uzet je kao opcija po kojoj pac, Nusret Fazlibegović, Ismet Serdare-
će se nastupiti. Adil-beg Zulfikarpašić u vić, Tarik Muftić, Teufik Velagić, Hilmi-
članku povodom 15. godišnjice Sarajev- ja Muftić, Esad Kojić, Mahmud Jarebica,
skog procesa piše: Kemal Kurbegović, Ramo Habota, Ejub
“Proces ‘Mladim muslimanima’ u Sa- Hadžić, Sulejman Musakadić. Optužbe
rajevu 1949. godine je jedini u komuni- su postale standardne, a to je pripadnost
stičkoj Jugoslaviji gdje nisu suđeni pre- organizaciji “Mladi muslimani”, pripre-
dratni i ratni neprijatelji komunista, gdje ma navodnog rušenja ustavnog poretka,
nije bilo počinjenih djela ubistva, špiju- agitiranje na mlade da se drže užeta isla-
naže, sabotaže, a gdje je pored svega izre- ma, a ne komunizma. Prva četverica iz op-
čeno tako mnogo smrtnih presuda i toli- tužnice osuđena su na smrt strijeljanjem,
ko godina robije. Osim toga, sve smrtne a ostali na zatvorske kazne od tri do 20
Ovaj je proces komunistima bio jako važan, stoga je bio javan
i donio je presude upravo prema odluci koja je donesena
ranije na relaciji Komitet KP i UDBA. Kada su smrtne kazne
izvršene, teško je reći. Tih godina komunistički režim je političke
zatvorenike ubijao u ćelijama. U Sarajevu su ubijeni u zatvorima
odvoženi na Vrace i tu ukopavani. Taj posao su obavljali
UDBA-in karton za Azijadu
Serdarević, kasnije Kasumagić osuđenici u pratnji pripadnika UDBA-e
36 11/4/2019 STAV
