Page 22 - STAV broj 195
P. 22
POLITIKA
Građanska BiH – realnost ili iluzija?
MOŽE LI POSTOJATI BOSANSKA
POLITIKA BEZ BOŠNJAČKE
NACIONALNE OPCIJE
Nakon što za dvije i po decenije svoga postdejtonskog djelovanja
Piše: Elvir RESIĆ u srpskom i hrvatskom korpusu nisu uspjeli dobiti podršku
vrijednu spomena, čine sve da na političku marginu izguraju jedinu
Društvo uređeno na principima nacionalnu politiku koja vodi integrativne državničke procese.
građanske demokratije, kad bi to Bošnjačka nacionalna politika, koja uprkos silnim opstrukcijama
bilo moguće, savršeno je rješenje decenijama učvršćuje državne institucije i vodi integracijske i
za Bosnu i Hercegovinu. To bi proevropske procese, za građansku opciju postaje jedina smetnja
značilo da svaki čovjek na teritoriji cijele
države, u kojoj nema entiteta niti nacio- izgubile svoj značaj, a politička scena vje- želi Bosnu i Hercegovinu kao samostalnu
nalno definiranih kantona, ima potpuno rovatno bi profilirala socijaldemokratsku, državu. Nekoliko godina poslije, u jeku
ista prava, obaveze i odgovornosti po sva- neku konzervativnu i, vjerovatno, ekološku srpsko-crnogorske agresije na nezavisnu
kom zakonu, od krivičnog do izbornog, i liberalnu opciju. Za stranke bi se aktivi- i međunarodno priznatu Republiku Bo-
bez obzira na njegovu pripadnost ili ne- sti opredjeljivali na osnovu ekonomskih snu i Hercegovinu, do kraja se ogoljela i
pripadnost bilo čemu, osim državi Bosni programa. Jedni bi zagovarali veće pore- hrvatska nacionalna politika. U poratnom
i Hercegovini. U tako uređenoj državi ne ze privrednicima i povećanje socijalnih periodu iste te politike koristile su sva-
bi bilo ustavne odredbe o konstitutivnosti davanja, dok bi se drugi zalagali za stroga ku priliku da onemoguće stabilizaciju i
naroda, nacionalnog ključa u državnim in- pravila tržišne ekonomije. snažniji razvoj države u kojoj žive, ali je
stitucijama, ne bi bilo domova naroda u ne smatraju dovoljno svojom.
parlamentima, niti bi postojalo četrnaest Tada bi Bosna bila zemlja slična veći-
vlada i skupština. Administracija bi bila ni evropskih zemalja, koje su građanske U takvim okolnostima, iako od kon-
mnogo manja, pa bi cjelokupan sistem upravo zato što su dominantno jednona- cepta građanske države ni za živu glavu ne
upravljanja bio daleko jeftiniji a država cionalne. Budući da imaju dugu demo-
jedinstvena, stabilnija i sigurnija. Brže kratsku tradiciju, evropske nacionalne Naša stranka nametnula se kao vodeća u procesu
bismo hvatali ubice policajaca, a imali bi- države našle su efikasne modalitete da formiranja nove vlasti u Kantonu Sarajevo
smo i efikasnije zdravstvo i obrazovanje. I, razviju i njeguju pluralizam. Međutim, i
naravno, daleko lakše bismo ispunili sve francuski i njemački, pa i skandinavski
zahtjeve koje pred nas postavlja Evropa. model, koliko god bili građanski, saču-
vali su mehanizme zaštite interesa ve-
Da bi se to postiglo, štošta bi se moralo ćinskog naroda.
promijeniti, u prvom redu nekoliko usta-
va (ili samo jedan koji bi poništio ostale) i JEDNI HOĆE GRAĐANSKU, DRUGI
Izborni zakon, a nakon toga i drugi propi- NEĆE NIKAKVU BIH
si definirani u etničkom a ne građanskom
okviru. Imali bismo jednog predsjednika, U Bosni i Hercegovini građansko
za kojeg bi mogli glasati svi građani, svih društveno-političko uređenje nije mogu-
pripadnosti, a on bi mogao biti bilo ko, ako će primijeniti, barem ne u ovo i skorije
je građanin Bosne i Hercegovine. Mogao vrijeme zbog nekoliko prepreka, od kojih
bi to biti i Sejdić. Ili Finci. Bilo bi moguće je jedna ključna i nepremostiva – a to je
da, kao recimo u Londonu, gradonačelnik srpska i hrvatska nacionalistička politika
bude naturalizirani Britanac, porijeklom unutar Bosne i Hercegovine i ista takva u
Pakistanac. Tada bi i nacionalne politike, najbližem susjedstvu. Svakome ko prati
kakve u Bosni i Hercegovini imamo danas, politička zbivanja, ko poznaje bosansko
historijsko naslijeđe i pred njim ne zabija
glavu u pijesak, to je potpuno jasno. Još
od pojave višestranačja i profiliranja et-
ničkog koncepta znalo se da srpska poli-
tika, koja je i tada kao i danas imala ple-
biscitarnu podršku srpskog naroda, ne
22 29/11/2018 STAV
