Page 81 - STAV broj 207

Ešref
Hasan Ahmatović Džanefendić Mujko Ugljanin
Posmatranjem dostupnih svirala od pirinča utvrđeno je da je
pirinče aerofoni instrument iz roda labijalnih svirala bez piska,
napravljen od mesinga. Ova činjenica otkriva i otkud potječe
naziv instrumenta. Mesing se na turskom kaže “pirinç”. Mjerenjem
pirinča u vlasništvu Mujka Ugljanina ustanovili su da ga čini cijev
dužine 437 mm, spoljašnjeg prečnika 20 mm i debljine zida 1 mm

pirinče. Kaže da ga je, isto kao što ga za- “Sve što pripada kulturi treba zaštititi, etnokoreolog, niti orkestar narodnih
nimaju instrumenti svih meridijana i uvesti u institucionalni dio života, što da instrumenata, Naka Nikšić, nakon pro-
država, sve folk, a ne turbo-folk muzike, ne i drugih naroda. Nešto što je autohtono, vedenog projekta “Pirinče – instrument
zanimao i pirinče. bošnjačko i svojstveno ovom podneblju”, koji nestaje”, navodi da je pirinče, kao i
“Zainteresovalo me je kad sam čuo da poručuje Ešref Džanefendić, konstatira- sviranje na njemu, poput većine ostalih
postoji instrument koji je tradicionalno jući da mlade ljude za ovakve projekte elemenata nematerijalne kulture Bošnja-
naš, bošnjački. Stupio sam u kontakt s vezuje prije svega druženje i učestvova- ka, uslijed niza okolnosti i dejstava više
Nakom Nikšić i ona me je pozvala. Vrlo nje u nečemu, te da pojedinci u jednom negativnih faktora, bio izložen zabora-
brzo sam zaključio da je to instrument trenutku zaključuju da je to nešto čim bi vu i nestajanju.
sličan neju. Znajući da sviram nej, ja mogli i da se bave. Nakon što je u saradnji s regionalnim
sam lahko prosvirao i pirinče”, objaš- Ešref se slaže i da se iz ovog projekta, koordinatorom iz muzeja u Čačku Snežom
njava Ešref. po broju ljudi koji su se uključili, može Ašanin i nastavnikom na katedri za etno-
Uz naglasak da je “kultura ispred sve- zaključiti da u Novom Pazaru i Sandža- logiju Univerziteta u Beogradu Milošem
ga”, slaže se da je projekt očuvanja tradi- ku ipak postoji određen broj mladih lju- Milenkovićem pokrenula postupak upisa
cionalnog muzičkog instrumenta pirinče di zainteresiranih za očuvanje kulturnih pirinča u Nacionalni registar nematerijalne
od zaborava veoma značajan, pogotovo i duhovnih vrijednosti svog kraja. kulture u Srbiji, Nikšić najavljuje rad na
proglašenje tog instrumenta elementom Uz podsjećanje da u cijeloj regi- organiziranju novih radionica za obuku
nematerijalne kulture Bošnjaka u Srbiji. ji ne postoji nijedan etnomuzikolog, sviranja na pirinču, takmičenja u sviranju
na njemu i formiranju narodnog orkestra
Naka Nikšić u okviru KUD-a mladih “Novi Pazar”,
gdje će biti zastupljen i ovaj instrument.
“Pokušat ćemo da popularizujemo
pirinče i sviranje na njemu i u okviru ak-
tivnosti Bošnjačkog nacionalnog vijeća /
Saveta bošnjačke nacionalne manjine u
Srbiji i turističkih organizacija u Novom
Pazaru, Sjenici i Tutinu. Smatram i da je
u nastavi na bosanskom jeziku, u okviru
nastave muzičke kulture, potrebno uvesti
pirinče i sviranje na njemu kao nastavni
sadržaj, a putem medija i naučnih skupova
jačati svijest bošnjačkog stanovništva u Sr-
biji o značaju ovog muzičkog instrumenta
za njihov kulturni i nacionalni identitet.
Dokumentacija za registrovanje ovog ele-
menta nematerijalnog kulturnog naslijeđa
za nacionalni registar u Srbiji pripremljena
je i poslata. U toku je postupak registraci-
je”, dodala je Naka Nikšić. n

STAV 21/2/2019 81