Page 83 - STAV broj 351 - 352

toga, a trenutni pravni okvir u kojem ži- sudjelovanje nacionalnih manjina u jav- Umjesto simboličkog
vimo jeste realna blokada afirmacije na- nom i političkom životu Bosne i Hercego-
cionalnih manjina u političkoj i institu- vine doprinijelo bi ublažavanju podjela i političkog predstavljanja
cionalnoj sferi. gruboj vladavini isključivo konstitutivnih manjina, potrebno je
naroda, što u konačnici jača demokratiju,
DRŽAVA 17 NACIONALNIH MANJINA a slabi etničke podjele. Evidentno je da su temeljno raditi na efikasnoj
U sjeni triju konstitutivnih naroda u pravnim reformama u pogledu postizanja participaciji manjinskih
Bosni i Hercegovini žive pripadnici 17 većih prava nacionalnih manjina barijera
nacionalnih manjina: Albanci, Crnogorci, upravo antidržavne politike. predstavnika na svim
Turci, Romi, Jevreji, Česi, Mađari, Make- Politički sistem bez ravnopravne za- nivoima koliko je to u skladu
donci, Nijemci, Poljaci, Rumuni, Rusi, Ru- stupljenosti interesa svih građana u pro-
sini, Slovaci, Sloveni, Italijani i Ukrajinci. cesu odlučivanja i upravljanja državom s trenutnim Ustavom. Njihova
Pored državnog Zakona o zaštiti prava ne može biti istinski demokratski. intenzivnija participacija
nacionalnih manjina jasno je da su ove za- Ustavne barijere državotvornih po-
jednice grubo diskriminirane postojećim litičkih subjekata ne dozvoljavaju im da može obećavati puno više
Ustavom i Izbornim zakonom BiH, što je samostalno postupaju u procesima imple- u smislu stvarnog, a ne
potvrđeno i odlukom Evropskog suda za mentacije prava manjina. Ove barijere, te
ljudska prava u slučaju “Sejdi i Finci”. nepostojanje polazne tačke i spremnosti simboličnog učinka.
Prema važećim ustavnim i zakonskim lidera dominantno hrvatskih i srpskih
odredbama, kao politički subjekti u velikom političkih subjekata u rješavanju ovih uzeti u obzir da će oni opet ostati ne-
omjeru mogu sudjelovati samo pripadnici nedostataka stvaraju odbojnost ovih za- dominantne grupe društva i kao ta-
konstitutivnih naroda, a predstavnici naci- jednica prema državi. Upravo je to ono kve uvijek će biti nadglasane od veći-
onalnih manjina ne mogu se kandidirati. što je jedan od ciljeva onih snaga koje se ne. Ono što je naročito važno u ovom
Dervo Sejdić i Jakob Finci, pripadni- bore za podjele i etnički čiste prostore. kontekstu jeste praksa konsultiranja s
ci romske i jevrejske zajednice, tužili su Manjine u Bosni i Hercegovine za po- manjinama o nacrtima zakonskih i po-
državu pred Evropskim sudom za ljud- četak moraju prepoznati koji su to afirmi- litičkih projekata. Zbog toga se često
ska prava u Strasbourgu. U ovom je sporu rajući, a koji opstruirajući faktori njihovih naglašava da je čak i ondje gdje je poli-
2009. godine donesena presuda protiv Bo- prava. Patriotske snage ove države moraju tičko predstavljanje manjinskih grupa
sne i Hercegovine, a koja jasno obavezuje također jasno prepoznati da su problemi institucionalno osigurano to samo po-
našu državu na izmjenu ustavno-pravnog
uređenja. Sud je presudom dokazao da je
Bosna i Hercegovina jedina država koja ne
poštuje Protokol 12 Evropske konvencije
o ljudskim pravima. Presuda nikada nije
implementirana, a pored brojnih opome-
na i zabrinutosti predstavnika EU biro-
kratskog aparata, značaj briselskih poruka
polahko je počeo gubiti smisao.
Posljednja u nizu opomena za neim-
plementiranje odluke iz Bruxellesa stigla
je u septembru ove godine. Rok imple-
mentacije bio je do 1. septembra, tj. naše
vlasti su do ovog period imale obavezu da
pripreme Nacrt prijedloga izmjena Usta-
va i Izbornog zakona, a EU predstavni-
ci su samo na kraju još jednom izrazili
zabrinutost.

KOME NE ODGOVARA
RAVNOPRAVNOST
Isti ćemo odgovor pronaći na pita-
nje kojim to faktorima ne odgovara rav-
nopravnost manjina, kao i na pitanje ko- nacionalnih manjina problemi svih nas, četak njihove političke participacije, a
jim faktorima odgovara trenutno stanje. te da se ugrožavanjem manjina ugrožava i ne njen kraj.
Secesionističke i destruktivne snage ove opstanak naše zemlje. Predstavnici državotvornih politika
države, usmjerene ka etničkim podjelama, Umjesto simboličkog političkog pred- moraju uže sarađivati s predstavnicima
afirmiranjem manjina i manjinskih pra- stavljanja manjina, potrebno je temeljno manjina, te pokušati s njima graditi za-
va ugrozile bi svoje trenutne pozicije. Te raditi na efikasnoj participaciji manjin- jedničku strategiju institucionalnog i poli-
pozicije zasnovane na duboko urezanim skih predstavnika na svim nivoima ko- tičkog djelovanja. Ova praksa javnog kon-
podjelama i secesionističkim ambicijama liko je to u skladu s trenutnim Ustavom. sultiranja političkih lidera s manjinskim
dobra su polazna tačka ka daljnjoj diobi Njihova intenzivnija participacija može predstavnicima otvorila bi novu političku
i degradaciji svih državnih elemenata. obećavati puno više u smislu stvarnog, a kulturu u BiH i jasno im stavila do zna-
Svaki alternativni i integrirajući element ne simboličnog učinka. nja čiju podršku zaista imaju.
ovom će modusu djelovanja predstavljati Pored podsticanja njihove nagla- Snažnije nacionalne manjine zaista
isključivo opasnost i prepreku. Izraženije šenije političke participacije, moramo su stub snažnije Bosne i Hercegovine. n

STAV 26/11/2021 83