Page 29 - STAV broj 348

dijametralno različite, javljao problem Oligarh Jevgenij
pravdanja ruskih (sovjetskih) žrtava, po- Prigozhin i
čelo se tragati za vojnim formacijama za Vladimir Putin
kojima nema ko zaplakati.
Desetogodišnji rat u Afganistanu, koji
je, po mišljenju stručne javnosti, “sovjetski
Vijetnam”, ogolio je sve praktičke nemo-
gućnosti Sovjetskog Saveza da efektivno
intervenira. Prethodne intervencije, s, isti-
na, manjim obimom, bile su uspješnije,
ali su svakako polučile i određene žrtve.
U tom kontekstu, savremena Rusija 2014.
godine krenula je u proces sekuritizacije
sigurnosnog sektora, pri čemu bi se s pa-
ramilitarnim formacijama, opremljenim
i obučenim od strane Rusije, postizali
vanjskopolitički ciljevi s manjim, ali efek-
tnijim formacijama. Te PMC (engl. Pri-
vate military companies) predstavljale bi
udarne grupe raspoređene na taktičkim i
strateškim mjestima unutar zemalja gdje
bi Rusija intervenirala hibridno i asime-
trično. Po međunarodnom pravu, ali i po
legislativama nacionalnog pravosuđa, pla-
ćeništvo, kao i obučavanje takvih trupa
strogo su zabranjeni te se po konvencijama
ti borci ne smatraju borcima već krimi-
nalcima. Strukturom formacija te jedi- postiže svoje ciljeve uz upotrebu vojnih remetilački i destabilizirajući faktor čija
nice jesu obrazovane snage bataljona, po formacija koje nisu pod kontrolom Mi- se snaga određuje prema kontingentu i
nacionalnoj strukturi su mješovite iako nistarstva odbrane, ali postiže uspjehe potrebama misije. Suštinski, Sovjetski
predvode i komandiraju Rusi, po opremi koji ne iziskuju pogibije profesionalnih Savez, iako nije tokom hladnog rata imao
su opremljeni ruskim pješadijskim, ali i vojnika ruske armije te vojno osnažava jedinice ovakvog tipa, slao je savjetnike
drugim naoružanjem, po stepenu vojnog partnere); obavještajni (svaki pripadnik u zemlje koje su iskazale vjernost tokom
obrazovanja su sačinjeni od iskusnih voj- na terenu je svojevrsni obavještajac koji blokovske podjele. “Wagner”, zapravo,
nika i oficira otpuštenih iz vojne službe prikuplja podatke s terena za Kremlj, pri nije ime za jedincu koliko za jedan kom-
najčešće specijalnih jedinica, ali mogu ih čemu olakšava proces donošenja odluka pleksan holding sačinjen od nekoliko voj-
popunjavati i entuzijasti s kriminalnom s aktuelnim informacijama); ekonomski nih, ali i (ne)vojnih odsjeka i ogranaka
prošlošću ili fanatici ideološki profilira- (Rusija ostvaruje ogromnu ekonomsku unutar njega. Holding “Wagner” je pod
ni kao desničari. Oni su obrazovani kao korist kroz prodaju naoružanja, eksplo- direktnom kontrolom predsjednika Ru-
modularne jedinice sposobne pružiti kla- ataciju rudnih bogatstava, ali i širenja ske Federacije Vladimira Vladimiroviča
sičnu borbenu i specijalističku podršku i ekonomskog utjecaja na globalnom pla- Putina, dok ulogu provajdera i finansije-
obuku te u koordinaciji vršiti osiguranje nu); politički (ruski oligarsi koji finansi- ra te neformalnog direktora holdinga ima
strateških lokacija, kako vojnih, tako i ci- raju plaćenike i njihove pohode ostvaru- kontroverzni biznismen i oligarh Jevge-
vilnih. Oni su objedinjeni pod nazivom ju materijalnu dobit koju im je omogućio nij Prigozhin. Prijateljstvo i zajedničke
grupa “Wagner”. zvanični Kremlj, kojem su odani na vjer- fotografije Putina i Prigozhina dokaz su
nost, što osigurava dugotrajnost vladavine prisnosti i saradnje ruske države i pod-
CILJ, ZADATAK, USTROJ, KONTROLA I Vladimira Putina); medijski (sposobnost zemlja koje sama država na svojevrstan
SNAGA GRUPE “WAGNER” nametanja proruskog narativa, ali i osna- način i finansira.
Ciljano ustrojena, formirana i opre- živanje mehke moći) i kulturološki (osna- Inače, Prigozhin je kao vlasnik resto-
mljena grupacija kao “Wagner” ispu- ženje kulturoloških i tradicionalnih veza rana upoznao Putina na početku njego-
njava ciljeve Ruske Federacije na način između Rusije i zemalja bivšeg SSSR kao ve karijere. Okoristivši se konekcijama
koji je prihvatljiviji od pokretanja kon- i bivših jugoslavenskih država u kontek- u vojnim krugovima, Putin je omogućio
vencionalnih sukoba uz upotrebu držav- stu slavenskog bratstva). početkom 2014. godine formiranje para-
ne (regularne) hard security infrastruktu- Djelovati, tajno, ali učinkovito, svoje- vojne formacije plaćeničkog tipa s ciljem
re. Ciljevi koje Ruska Federacija nastoji vrsni je zadatak “Wagnera” s obzirom na razvijanja sposobnosti ruskog hibridnog
postići dejstvima i intervencijama gru- to da se upotrebom formacija ovog tipa ratovanja. Spiritus movens masovnoj re-
pacije “Wagner” mogu se podijeliti pre- država vlasnica itekako miješa u odno- grutaciji u ove paramilitarne formacije
ma svrsi i partikularnim prednostima se druge države na poziv same države ili bile su i Putinove reforme odbrane, pri
po Rusku Federaciju prema šest ciljeva: frakcije; štaviše, postiže rezultate dok je čemu su mnogi oficiri i vojnici iz speci-
vanjskopolitički (Rusija u vanjskoj politici kod kuće javno mnijenje mirno jer tru- jalnih jedinica (jedinice kao: GRU, VDV,
upotrebom snaga ove vrste širi svoj glo- pe regularne ruske vojske ne učestvu- SPETZNAZ i FSB) dobili priliku da zara-
balni utjecaj na svjetske lidere, podržava ju. Teritorijalno je “Wagner” angažiran de od njima jedino znanog zanata – ubija-
za sebe povoljne paradržavne partnere i uglavnom u državama s historijom bli- nja za novac. Iako su SAD država s najra-
ostvaruje materijalnu dobit od eksploa- skih odnosa saz Sovjetskim Savezom i zvijenijom i najstarijom paramilitarnom
tacije rudnih bogatstava); vojni (Rusija na svojevrsni način predstavlja snažan infrastrukturom u svijetu, ni Rusi nisu

STAV 5/11/2021 29