Page 41 - STAV broj 330

Piše: Jakub SALKIĆ
jakub@stav.ba

rmin Durgut rođen je u Zenici Srebrenica tokom Agresije na Bosnu i
one godine kada se u Srebre- Hercegovinu. “Mrtvare” su dolazile u
nici desio Genocid nad Boš- samo dvije boje: smeđoj i crnoj. Poznate
Anjacima ove UN-ove zaštiće- su bile i po tome što su vodu propuštale
ne zone. Obilježavanje 26. godišnjice i upijale kao spužva, a nerijetko se de-
Genocida u Srebrenici započelo je 1. šavalo da se u dodiru s vodom vrlo brzo
jula izložbom fotografija “Mrtvare” u raspadnu. Zapravo, i bile su napravlje-
Umjetničkoj galeriji BiH autora Ar- ne od materijala koji je najviše ličio na
mina Durguta. spužvu presvučenu nekom vrstom tanke
Durgut ne govori mnogo o sebi, kaže umjetne kože koja se gulila već nakon
da je dovoljno znati da je upisao Eko- drugog oblačenja. Svako je u Srebreni-
nomski fakultet u Zenici i nikada ga nije ci imao barem jedan par takvih cipela.
završio. Jedan dan napustio je preda- Kako se to saznalo, od koga je došla ta
vanje i odlučio da će se baviti fotogra- priča, to se pouzdano nikada neće sazna-
fijom. Jedan od najvažnijih trenutaka ti, ali s cipelama “mrtvarama” u Srebre-
u njegovoj karijeri bio je 2017, kada je nicu je došla i priča da je to obuća koja
učestvovao na masterclassu, gdje su mu se u Zapadnoj Evropi oblači mrtvim
mentori bili Ron Haviv i Gary Knight. ljudima kada ih pripremaju za sahranu.
Od tada je mnogo radio i, eto, danas je
došao do prve samostalne izložbe foto-
grafija, a od prošle godine su njegove
fotografije dio stalne postavke u Memo-
rijalnom centru u Potočarima.
Zapravo, radeći fotografije baš za tu
izložbu u Memorijalnom centru, koja je
kasnije ostala kao stalna postavka, proš-
le godine, na 25. godišnjicu Genocida u
Srebrenici, Armin je fotografirao veliki
broj ličnih predmeta ubijenih 1995. go-
dine te predmeta koje su donirali građa-
ni. Fotografirajući ljude koji su donosili
predmete zajedno s predmetima čuo
je dosta ispovijesti, priča o ljudima i
predmetima. Bilo je tu raznih predmeta,
od gasmaski, čizama, satova, pisama itd.
Između ostalog, bilo je i dosta cipela,
općenito obuće. Armin je, priča nam,
sve te predmete donesene od građana i
one pronađene po šumama na stazama
smrti, u masovnim grobnicama, snimio
za potrebe arhiva Memorijalnog centra.

SUDBINE LJUDI I CIPELA
“Bilo je tu dosta cipela. Ja sam ih
snimio, ali nisam sve. I one nisu bile
izložene s ostalim predmetima. Kada
su mi u Memorijalnom centru ispriča-
li za ‘mrtvare’, šta su, odakle su dolazi- Izložba fotografija “Mrtvare” Armina Durguta otvorena je
le, čemu su služile, dobio sam ideju da
napravim seriju fotografija samo cipe- 1. jula u Umjetničkoj galeriji BiH. Armin o izložbi kaže da
la. Sve cipele koje su oni našli na staza- je dizajnirana na takav način da se može lahko sklopiti i
ma smrti nazvao sam ‘mrtvare’. Cijeli
koncept izložbe je ‘mrtvare’, tako sam postaviti bilo gdje. Volio bi, ističe, da bude postavljena u što
je nazvao, ali nisu to sve cipele ‘mrtva- više gradova u Bosni i Hercegovini, a kasnije i vani, ali ipak
re’, ima tu i običnih cipela, patika itd.
Nazvao sam ih ‘mrtvare’ zbog sudbine prvo treba krenuti od svoje avlije. Nakon što obiđe gradove
tih ljudi”, kaže Armin. gdje bude interesa, a izložba je takva da je zaista treba
“Mrtvare” su obuća koja je na neki
način obilježila život u zaštićenoj zoni vidjeti, vratit će se u Potočare, tamo gdje i pripada.

STAV 2/7/2021 41