Page 53 - STAV broj 239
P. 53

Tu, iza leđa velikog stećka,
                                                                               firma “Brčko Gas”, miljenica
                                                                               vladajućih struktura, koja gradi
                                                                               hotel na Mladici, bez ikakve
                                                                               dozvole nadležnih institucija
                                                                               potovarila je stećke koji su
                                                                               ondje 1980. godine doneseni
                                                                               odavde i dotjerala ih natrag, ali
                                                                               bez ikakvog dostojanstva. Kao
                                                                               da se radi o kakvim narodnim
                                                                               izdajnicima koji su poginuli
                                                                               daleko od kuće, iskipalo ih
                                                                               je, izranjavane i polupane,
                                                                               niz brinu, sve na jednu hrpu.
                                                                               Pravo groblje srednjovjekovnih
                                                                               nadgrobnih spomenika


                                                                               ali sarkofag je bio drveni, što nikako nije
                                                                               odgovaralo jednom vlastelinu takvog kali-
                                                                               bra. Stručnjacima je tada jedino preostalo
                                                                               da izvuku zaključak da tijelo u augustu
                                                                               nije moglo čekati da se iskleše kameni, te
                                                                               je sačinjen drveni sarkofag.
                                                                                  Možda se taj pravi stećak Pavla Radi-
                                                                               novića nalazi među ona 24 kamena nesret-
                                                                               nika koja su u aprilu ove godine napokon
                                                                               vraćena kući. Tu, iza leđa velikog stećka,
                                                                               firma “Brčko Gas”, miljenica vladajućih
                                                                               struktura, koja gradi hotel na Mladici, bez
                                                                               ikakve dozvole nadležnih institucija poto-
                                                                               varila je stećke koji su ondje 1980. godine
                                                                               doneseni odavde i dotjerala ih natrag, ali
                                                                               bez ikakvog dostojanstva. Kao da se radi
                                                                               o kakvim narodnim izdajnicima koji su
                                                                               poginuli daleko od kuće, iskipalo ih je,
                                                                               izranjavane i polupane, niz brinu, sve na
                                                                               jednu hrpu. Pravo groblje srednjovjekov-
                                                                               nih nadgrobnih spomenika.
                                                                                  I na kraju, za utjehu, trebalo bi spome-
                                                                               nuti da su mediji proteklih mjeseci pisa-
                                                                               li kako se grupa historičara i entuzijasta
          i boravio je na njegovom dvoru, često   Dubrovnik: “Ja gosp voevoda Petar i brat   okupila oko ideje da se svi stećci vrate na
          obavljajući mnoge diplomatske poslove   mi knez Nikola savjetovaše se s našimi   Pavlovac i da se ondje izgradi historijski
          za njega. O tome svjedoče i dokumenta.   savitnici po običajo s gospodom strojni-  park. Čovjek se iskreno nada da su im na-
          Tako se u dokumentu iz Dubrovačkog ar-  ci Crkve bosanske.” Među savjetnicima   mjere sasvim korektne i da neće iskoristiti
          hiva, koji su prenijeli mnogi historičari,   bio je i gospodin starac Radosav unuk, a   stećke da preko njih vode svoje svakodnev-
          navodi da je Vlatko Tumurlić u septem-  to znači u hijerarhiji Crkve bosanske vi-  ne ideološke ratove kao ova dva “savre-
          beru 1403. godine boravio u Dubrovniku   sokopozicionirani službenik.  mena dijaka” koja su pisala po ovom veli-
          kao izaslanik Pavla Radinovića. I sinovi   Ali, 1980. godine, kada je ovaj veliki   kom stećku koji stoljećima stoji ovdje bez
          Pavla Radinovića oslanjali su se na uslu-  stećak pomjeren i kada je zakopano ispod   ikakvog natpisa i ukrasa. Jedan je crnom
          ge i savjete pripadnika Crkve bosanske.   njega, nije nađena grobnica. Ipak, struč-  bojom na čeonoj strani, kao po zidu neke
          To se jasno vidi u ispravi vojvode Petra i   njaci vjeruju da su grob Pavla Radinovića   srušene kuće, napisao neke bezobrazne
          kneza Nikole Pavlovića, kojom su u Borču   pronašli u jednom od centralnih stećaka   riječi i nacrtao neprikladan crtež, a na su-
          15. jula 1454. godine potvrdili Dubrov-  tadašnje nekropole. Ondje je sahranjen   protnoj strani, istom crnom bojom, krst i
          čanima raniju prodaju Konavla i Vitalji-  muškarac u dobi od pedeset godina, koliko   četiri “C”. A drugi je na bočnoj strani cr-
          ne, kao i trgovačke povlastice. Braća u   je imao Pavle Radinović kada je ubijen.   venom bojom nacrtao petokraku i pored
          ispravi izričito tvrde da su se savjetovali   Glava mu je bila odrubljena. Na lobanji   nje napisao “JUGA”. Taj se, poput pravog
          sa svojim savjetnicima, i to po običaju, s   su pronađeni ostaci pozlate, po čemu se   srednjovjekovnog dijaka, i potpisao veli-
          gospodom strojnicima Crkve bosanske,   zaključuje da je sahranjen u bogatoj opre-  kim crvenim slovima: “RISTO”, i ćirili-
          nakon čega su uputili svoje izaslanstvo u   mi, a nađeno je i šest dubrovačkih dinara,   com i latinicom.    n


                                                                                                   STAV 3/10/2019  53
   48   49   50   51   52   53   54   55   56   57   58