Page 9 - STAV broj 271
P. 9
SREBRENICA, NEGIRANJE DATUM
I RELATIVIZACIJA NUlici Đoke Mazalića na Marin-
esaglediva je šteta nastala u
dvoru 17. maja 1992. godine. Izgor-
jela je zgrada, a s njom i fundus od
5.268 rukopisa Orijentalnog insti-
tuta Univerziteta u Sarajevu: rukopi-
si Kur’ana, teološke rasprave, djela
emorijalni centar Srebrenica predstavio je protivljenje intervenciji NATO-a koja je okon- iz prava, sufizma, islamske filozofije,
Msvoj Izvještaj o negiranju genocida u Sre- čala bosanski rat. Chomsky je također tvrdio rukopisi iz područja prirodno-ma-
brenici, rezultat istraživanja aktivnosti negiranja, da su koncentracioni logori RS-a, u kojima su tematičkih nauka, djela iz historije,
minimiziranja i relativiziranja zločina genocida od bošnjački zarobljenici ubijani, mučeni i silovani, geografije...
strane institucija i pojedinaca u Bosni i Hercego- bili tek pretrpani “izbeglički kampovi”. Chomsky U plamenu su zauvijek nestala i djela
vini i inostranstvu. Izvještaj Memorijalnog centra je napisao predgovor za knjigu pod nazivom autora o kojima ništa ne znamo niti
Srebrenica urađen je na bosanskom i engleskom Politika genocida, koju su objavili revizionisti ćemo imati prilike saznati. Izgorjele
jeziku, te obuhvata istraživanje konteksta rata u Edward Herman i David Peterson, koja negi- su tapije – svjedočanstva o vlasniš-
BiH, politike “etničkog čišćenja” i ratnih zločina ra Genocid u Srebrenici na osnovu pretjerane tvu zemljišta u Bosni i Hercegovini
u istočnoj Bosni, koji su prethodili genocidu u tvrdnje da su bosanski Srbi ubijali samo vojno tokom osmanskog perioda. Znalci,
Srebrenici, rad Međunarodnog krivičnog suda sposobne muškarce.” Također, navodi se i da je orijentalisti i turkolozi sjetno pričaju
za bivšu Jugoslaviju, Međunarodnog suda prav- “Herman napisao brojne revizionističke članke, i prisjećaju se barbarskog čina koji
de i Suda BiH. Također, analizira aktivnosti zva- poput Politika Srebrenice i Srebrenički masakr se nimalo slučajno nije desio u Ori-
ničnih institucija i pojedinaca u BiH i Srbiji na je bila gigantska politička prevara, čiji je koautor jentalnom institutu. Ostatak javnosti
prikrivanju zločina genocida, detaljno istražuje John Robles. Ostali istaknuti revizionisti u ovom kao da nikad nije spoznao kolika je
nacionalističke narative koji se tiču negiranja ge- lijevom intelektualnom taboru negatora geno- šteta učinjena.
nocida, broja žrtava i drugih poruka dominantnih cida uključuju Johna Pilgera, Michaela Paren- Orijentalni institut osnovala je Vlada
u javnosti. Izvještaj obuhvata i nekoliko studija tija, Jareda Israela, Tariqa Alija, Micka Humea i NRBiH 1950. godine. Istovremeno
slučaja, preglede sadržaja nekoliko publikacija Dianu Johnston.” je uspostavljena i Katedra za orijen-
koje direktno negiraju genocid, a donosi i infor- Memorijalni je centar načinom na koji komunicira talistiku na Filozofskom fakultetu
macije o međunarodnim akterima koji su aktiv- postavio model o tome kako čistim činjenica- Univerziteta u Sarajevu. Na taj način
no učestvovali u kampanji negiranja genocida. ma, naučnim pristupom i visokim akademskim Fakultet i Institut dopunjavali su se
Posebno zanimljiv dio Izvještaja jeste onaj u kojem standardom istraživanja mogu govoriti o Geno- u aktivnostima i radu u orijentalisti-
se analizira negiranje Genocida u Srebrenici na cidu u Srebrenici, ne dopuštajući da emocije ci. Institut sistematski i planski sa-
Zapadu, odnosno istupi poznatih intelektualaca i “nacionalni narativi” utječu na ono što ova in- kuplja, obrađuje, izučava i objavljuje
u vezi s tom temom. Tako u Izvještaju stoji da stitucija ima da kaže o Genocidu, počiniocima, arhivsku i rukopisnu građu na arap-
na Zapadu, gdje nedostaju i geopolitički inte- negatorima i odgovornim institucijama. Monica skom, turskom, perzijskom i bosan-
res i “historijsko-kulturno” srodstvo sa Srbijom, Green je bila vodeća istraživačica i autorica pu- skom jeziku. Osim toga, proučavao
negiranje Genocida u Srebrenici i dalje postoji blikacija, a u timu koji je dao neizmjeran dopri- je i proučava islamsku umjetnost, a
uglavnom u ekstremno ljevičarskim akademskim nos u realizaciji projekta bili su Hasan Hasano- jedan mu je od najvažnijih zadataka
krugovima i medijima. vić, Nedim Jahić, Hikmet Karčić, Hariz Halilović, izučavanje opće i kulturne historije
“Možda je od zapadnjačkih revizionista najpo- Admir Mulaosmanović, Mirnes Sokolović, Amra BiH u doba osmanske vladavine.
znatiji Noam Chomsky, koji je izrazio snažno Begić Fazlić i Šefika Đozić.
KAKO JE “FRANCK” POSTAO DOMAĆI
vrijeme pandemije Covid-19 mnoge kompanije potrudile su se Šta je zapravo pravi domaći proizvod? Za neke je domaći proi-
U da pomognu onima u nevolji, posebno donacijama medicinske zvod sve što je proizvedeno u BiH bez obzira da li pripada nekoj
opreme. Svaka od tih donacija, bez obzira na vrijednost i količinu, multinacionalnoj kompaniji, kompaniji iz susjednih zemalja ili je pak
hvale je vrijedna. Tako je i hrvatska kompanija “Franck”, proizvođač stranac vlasnik. Zagovornici ovog kriterija reći će da bh. građani u
kahve i čaja, nedavno donirala 50.000 maraka bolnicama u BiH. tim firmama zarađuju plaće, firme plaćaju poreze, ali profit odlazi
Ova je vijest objavljena na portalu Udruženja “Kupujmo i koristimo negdje drugo. Za druge je domaći proizvod samo ono što je pro-
domaće”. Udruženje kojem je posao da se bavi promocijom onoga izvedeno u BiH, u kompaniji koja je ovdje nastala i čiji su vlasnici
što je zaista domaće promovira hrvatsku kompaniju kao domaću. građani BiH. Za treće su domaći proizvodi sve čega se sjećaju iz
Ovo udruženje funkcionira na način da kompanija od njega kupi prošlih vremena i što se proizvodi od Vardara do Triglava.
znak “Kupujmo i koristimo domaće” i koristi ga na ambalaži proi- Po čemu je onda “Franck” domaća kompanija? Po tome što ima
zvoda i promotivnim aktivnostima. Ali, ako je, recimo, “Vispak” član malu fabriku u Grudama i što je dugogodišnji direktor i vlasnik Mi-
Udruženja s pravom korištenja oznake, zar nije u najmanju ruku neo- lan Artuković (kojeg su u poslu naslijedili sinovi) rođen u Klobuku
zbiljno promovirati njihovog direktnog konkurenta, još kao domaću kod Ljubuškog. No profit ne ostaje u Ljubuškom nego ide u Za-
kompaniju?! Inače, percepcija domaćeg proizvoda u BiH prilično greb. Osim toga, u Grudama se proizvodi nekoliko “Franckovih”
je uvrnuta, a tome doprinose i portali poput Udruženja “Kupujmo proizvoda iz palete od stotinu i više proizvoda. Koji je od “Francko-
i koristimo domaće”. vih” proizvoda domaći, a koji nije? /J. S./
STAV 14/5/2020 9
