Page 21 - STAV broj 372

na velikoj paradi povodom 70. godišnjice “Bayraktari” će doći onda kad budu oružje koje Srbija ne može
osnivanja Narodne Republike Kine. To-
kom posjeta državnih delegacija 2019. go- upotrijebiti protiv interesa vanjske politike Republike Turske
dine dogovorena je nabavka izvozne verzije na Balkanu. Protiv koga bi bili usmjereni srpski “Bayraktari” na
kineskog PVO sistema “Hongqi”, verzija
FK-3. Naravno, Kinezi kao stara škola ne- Balkanu i da li taj perimetar obuhvata turske interesne sfere,
kadašnjeg SSSR-a, danas Rusije, kreiraju ostavljamo svakom čitaocu individualno da zaključi. Do tad,
za svako naoružanje izvoznu verziju koja
je slabija po karakteristikama od izvorne, turska bespilotna letjelica “Bayraktar” ostaje misaona imenica
koja nije za prodaju. Izvorna verzija HQ-22 na spisku želja Ministarstva odbrane države Srbije.
ima operativni domet od 170 km te visinski
domet od 50 kilometara. U Srbiju je stiglo s razne prakse, od nemogućnosti preproda- bi bili usmjereni srpski “Bayraktari” na Bal-
8. na 9. april šest kineskih transportnih avi- je sistema bez dozvole države proizvođača, kanu i da li taj perimetar obuhvata turske
ona tipa Y-20. Pretpostavlja se da je Srbija prodaje s uslovljavanjima političkih odluka interesne sfere, ostavljamo svakom čitaocu
kupila jednu bateriju sistema FK-3, u što i miješanja u unutrašnju politiku, te onog individualno da zaključi. Do tad, turska
spadaju tri lansera na kamionima s paketima hladnoratovskog modela da se oružje prodaje bespilotna letjelica “Bayraktar” ostaje mi-
po četiri rakete, sistem radara te komand- samo saveznicima i povjerljivim partneri- saona imenica na spisku želja Ministarstva
nog vozila. Izvozna verzija FK-3, koju su ma. Turska je na tržištu prodaje svog nao- odbrane države Srbije.
nabavili u Srbiji, sa svojim će dometom od ružanja, u domenu široke palete bespilotnih
100 km operativnog dometa po perimetru letjelica, vođena isključivo modelom prema HADŽI MURATOVA DILEMA
te 27 po visini biti angažirana kao strateški kojem se oružje prodaje i prijateljima, ali i Do jučer je “vojna neutralnost” bila boj-
sistem odbrane grada Beograda. Naravno, zemljama s kojima ima snažnu vanjskotr- ni poklič jastrebova iz vojno-političkog vrha
treba svima biti jasno da je nabavka nepro- govinsku saradnju. Tako sisteme “Bayrak- Republike Srbije, ali je gostovanje predsjed-
vjerenog i nigdje izvezenog sistema FK-3 tar” imaju Azerbejdžan, Etiopija, Kirgistan, nika Vučića na Pinku demonstriralo kako se
samo kompromis na njet koje je Srbija do- Libija, Maroko, Pakistan, Turkmenistan te Vučić opekao na ukrajinsko-ruskom ratu.
bila ili u Kremlju ili iz NATO komande u Ukrajina. Međutim, lista potencijalnih ku- Izbjegavao je svoj stav o Ukrajini znajući
Monsu u vezi s nabavkom opjevanog PVO paca i onih koji su naručili te su na čekanju da sve što kaže prijeti političkim šamarom
sistema S-400. Prema tome, Republika Sr- značajno je duža. Trenutno Iračani i Poljaci ili lavova nove srpske desnice, koji mu
bija može nabaviti isključivo sisteme koje čekaju svoje “Bayraktare” uz dodatne pakete nota bene trebaju, ili Evropske unije, ne-
NATO percipira kao nedovoljno opasne opreme koji su uz bazne stanice dogovoreni voljne imati u kontinentalnoj sferi utjecaja
njihovim pandan sredstvima. Cijena ki- s turskom kompanijom. Međutim, na Bal- još jednog Orbana. Bez Zavetnika, Boška
neskog sistema nije poznata, ali se vjeruje kanu, kao prostoru sa snažnim prodorom Obradovića i sličnih, teško će uspostaviti
da u cijenu ulaze i određeni barter poslovi mehke moći Republike Turske, još uvijek parlamentarnu diktaturu i u tom smislu
oko privrede u Srbiji kroz pakete plaćanja. nema tog sistema koji postaje ferari među te rusofilne snage treba hraniti bajkama
Želja s Trga Nikole Pašića bila je kao Tur- dronovima. Tako su svoju nabavku i želju o majci Rusiji kao nepobjedivom kolosu.
ska nabaviti S-400, ali to ipak nije moguće, početkom 2020. godine obznanili i Albanci, S druge strane, iako je Srbija u UN glasa-
barem ne u ovoj konstelaciji. Kad smo već da bi početkom 2021. godine i Srbija prvi la protiv volje Srbije, daljnji koraci osude
kod Turaka, onda epopeja o nabavci najak- put izrazila zainteresiranost. U augustu 2020. bili bi katastrofalni i posljedice bi bile po
tuelnijeg komada vojne opreme od Turske godine predsjednik Vučić pozvao je Ilhama Srbiju i više nego opasne. U igri su i mi-
tek dobija na publicitetu. Alijeva, predsjednika Azerbejdžana, u zva- tinzi i demonstracije protiv Vučića i on to
ničnu posjetu, podsjetivši ga na prijateljske zna, pri čemu eho sintagme “beogradske
TRAŽI SE “BAYRAKTAR”, odnose, da bi ministar odbrane Stefanović demonstracije” kod svakog predsjednika
NE PITA SE CIJENA istakao zainteresiranost Srbije za bespilot- Srbije poslije raspada Jugoslavije evocira
O traženosti i popularnosti bespilotne nim letjelicama turske proizvodnje. Među- posebne emocije koje su amalgam straha
letjelice “Bayraktar” TB-2 ne treba pretje- tim, opet je Vučić dobio tek turski odgovor i neizvjesnosti uz buku tenkovskih gusje-
rano trošiti riječi, ali u kontekstu Republike hayır. Tako da je opet zakucano na vrata Pe- nica. Stoga, treba očekivati da u narednom
Srbije, tu vrstu želja treba predstaviti slično kinga, koji je prvi put prodao komad vojne periodu Srbija ugovori nabavke zapadnog
kao s nabavkom kineskog sistema FK-3 kao opreme u Evropu, ovaj put bespilotnu letje- naoružanja kako bi dokazala vjernost bez
kompromis. U trgovini naoružanja postoje licu CH-92A, koja je, gle čuda, konstruk- previše ponižavajuće proskineze. Tiho će
torska kopija izgleda turskog “Bayraktara” se klicati Rusiji na diplomatskoj slušalici
TB-2 s izuzetkom poprečne grede na repu Moskva – Beograd dok se kao na mrazu
iza elise motora. Naravno, CH-92A je više napisana bude topila vojna neutralnost Sr-
izviđačkog tipa i ima samo dvije podvisne bije, koja očekuje što brži prekid sukoba
tačke za montiranje raketa, pri čemu infra- kako se ne bi morala svrstati. Danas Srbi-
crvenim vođenjem imaju domet oko 5 km, ja izgleda kao Hadži Murat, Tolstojev lik
s tim da po komadu košta oko 3.2 miliona iz istoimenog romana koji odlazi od kav-
dolara, dok je moćni “Bayraktar” po ko- kaskog šejha Šamila da bi prišao Rusima
madu oko pet miliona dolara sa značajno i grofu Voroncovu. Na pola puta Hadži
boljim specifikacijama. Dugoročno, Srbija Murat shvati da je najbolje koketirati i s
će dobiti “Bayraktar” kada Turska zadovolji jednima i drugima. Stoga ne treba da čudi
potrebe narudžbi koje pristižu iz mjeseca u izgubljeni pogled predsjednika Vučića u
mjesec, ali još bitnije, “Bayraktari” će doći emisijama koje započinje frazama koje nisu
onda kad budu oružje koje Srbija ne može povezane. Laki je malo nervozan, ali nije
upotrijebiti protiv interesa vanjske politike umro Pantelija već umire vojna neutral-
Republike Turske na Balkanu. Protiv koga nost Srbije. n

STAV 22/4/2022 21