Page 29 - STAV broj 216-217

silovanje bila otvorena politika u Foči.
Silovanje je krajnje sredstvo kojim po- Drugi svjetski rat
janstvo.” Gojko Janković osuđen je na GENOCID U TRI FAZE
činitelj može oskrnaviti ljudsko dosto-
34 godine zatvora, između ostalog, zbog
silovanja i držanja u seksualnom rop- Prva faza zločina nad fočanskim muslimanima obuhvata period od 4. decembra 1941. do
stvu jedne djevojčice u Foči tokom rata. 20. januara 1942. godine. Tada je izvršeno i završeno razoružavanje Bošnjaka. Obavljena
Janković nije bio jedini pripadnik je detaljna pljačka njihovih imanja. Ubijani su uglavnom muškarci. Najveća stradanja bila
Vojske Republike Srpske koji je osuđen su u gradu Foči. Tada su četnici i partizani napadali nepostojeće “ustaše” – radilo se o
na zatvorsku kaznu zbog silovanja u samoorganiziranim seljacima bez ikakve političke platforme i ideologije, zainteresiranim
Foči. Milomir Davidović osuđen je na samo za odbranu svojih porodica i imanja. Apsolutno neopravdano prišiven im je epi-
sedam godina jer je u julu 1992. godi- tet “ustaše” jer su četnici svakog naoružanog Bošnjaka tretirali kao pripadnika ustaške
ne, nakon što je Dragan Zelenović izveo vojske i tako ga i nazivali. Takva etiketa služila je kao opravdanje za ubijanje bošnjačkih
muškaraca na cijelom fočanskom prostoru. U gradu je u tom periodu ubijeno i zaklano
S-1 i S-4 iz fočanskog Srednjoškolskog oko 500 ljudi. Međutim, podaci nisu pouzdani, istraživača je bilo više, nudili su različite
centra, gdje su bile zatočene, i odveo ih rezultate, ali je kao relativno siguran podatak prihvaćen ovaj o 500 pogubljenja. Sve žr-
u stan u zgradi “Lepa Brena”, prisilio tve klane su nožem jer su četnici štedjeli municiju.
S-1 na seksualni odnos, nakon čega su Druga faza nastupa 19. augusta 1942. godine, kada su četnici ponovno okupirali Foču.
je silovali i drugi vojnici. Zelenović je Ova je faza trajala od dana zauzimanja grada Foče do februara 1943. godine, tj. do po-
pred Haškim tribunalom pravomoćno groma Bošnjaka u Čajničkom i Pljevaljskom srezu. Ovaj vremenski okvir prostorno po-
osuđen na 15 godina zatvora zbog zlo- kriva teritoriju tadašnjeg sreza, kasnije općine Foča. Najcrnji dan jeste 19. august, kada
čina počinjenih 1992. u Foči. je stradalo stanovništvo zatečeno u gradu Foči. Tačan broj ubijenih nikada nije mogao
Dragan Janjić je osuđen jer je u augu- biti utvrđen.
stu 1992. udarao, a potom silovao B-1 u Treća faza genocida nastaje nakon Đurišićevog pokolja i likvidacije seoske milicije u plje-
prostorijama Policijske stanice Miljevi- valjskom kraju. U februaru 1943. godine stradala su sela u Slatini Vikoču, Čelebićima i
na. Sud BiH osudio je Krstu Dostića na na desnoj obali Tare. Ostrvljene i razularene bande četnika, po povratku iz divljačkog uni-
deset godina zatvora jer je, kao pripadnik štavanja sandžačkih muslimana, kao bjesni psi, nasrnuli su na nejač i žene na fočanskom
Vojske Republike Srpske, nekoliko puta prostoru, posebno uz granicu s Crnom Gorom. Obim pogroma i pustošenja upečatljivo
silovao trudnicu u fočanskom naselju potvrđuje shema grobnica i stratišta. Bošnjački živalj likvidiran je bez milosti. Spaljivano
Ljubovići. Žarko Vuković osuđen je na je i živo i mrtvo ili bacano u špilje i rijeke kako bi tragovi stravičnog bezumlja četničkih
sedam godina zatvora za višestruko silo- “psina rata” bili prikriveni i takvima ostali. Ova faza trajala je do kraja rata. Pretpostavlja
vanje počinjeno na području Foče 1992. se da je od četničke ruke stradalo šest hiljada fočanskih muslimana.
godine. Apelaciono vijeće Suda BiH po-
tvrdilo je desetogodišnju kaznu zatvora posljednji u nizu desetina osuđenih za odveo u stan u zgradi u fočanskoj Čohodar
Milanu Todoviću, bivšem pripadniku ratne zločine u Foči, između oktobra i Mahali. S-1 je tek 5. marta uspjela doko-
VRS-a, zbog silovanja i držanja u seksu- decembra 1992. godine silovao je S-1, pati se slobode. U Foči je tokom agresije
alnom ropstvu žene bošnjačke nacional- da bi je nakon toga prisilio na seksualno na Bosnu i Hercegovinu ubijeno oko tri
nosti na području Foče. Milan Todović, ropstvo tako što ju je kupio od vojnika i hiljade Bošnjaka. n

Gojko Janković

STAV 25/4/2019 29