Page 95 - STAV broj 216-217

Pronađeni ostaci Ali-pašinog mosta

“Rustem-pašin karavan-saraj”, “Džamija Polju, koje je sagrađeno sedamdesetih
Piše: Edib KADIĆ Derviš-paše”, “Most Mehmed-paše”, pa godina prošlog stoljeća, pretpostavlja se,
edib@stav.ba je ovo jedan od glavnih razloga zašto je na zemlji Ali-paše. Ne zna se tačno kada
naziv paša u našem narodu preživio pe- je rođen Ali-paša, ali se skoro sa sigurno-
Fotografije: Velija HASANBEGOVIĆ riode Austro-Ugarske, Kraljevine SHS, šću zna da je porijeklom Bošnjak. Bio je
NDH i komunizma. U jednom svom tek- poznat još i pod imenom Gazi Ali-paša, a
stu Ludvik Kuba, poznati češki etnolog, Safvet-beg Bašagić u djelu Bošnjaci i Her-
ako je prošlo skoro 150 godina od po- folklorista i slikar, koji je bio zaljubljen cegovci u islamskoj književnosti navodi da
sljednjeg paše koji je vladao na po- u sve što dolazi iz Bosne, problematizi- je kao “adžemi oglan došao u Carigrad i
dručju Bosne i Hercegovine, tačnije rao je pitanje zapisanih, a loših usmenih u carskom dvoru uzgojen”.
Iod dolaska Austro-Ugarske na naše pjesama i procesa njihovog života i nado- “Dva puta je bio namjesnik u Budi-
prostore, i danas je dobro poznato da su gradnje koji je bio naglo presječen i zau- mu, i to 958. (1551) i 964. (1556) godine.
to bili uglednici visokog položaja, kao i stavljen. O njima je kratko napisao: “To U Sarajevu je sagradio 968. (1560) lije-
da su u Osmanskom carstvu bili namje- što su one zapisane ne znači da bi mogle pu džamiju pokraj Musale i most preko
snici određenih područja. A i u samom nekada postati popravljane, dorađivane i rijeke Miljacke na Sarajevskom polju. I
bosanskom jeziku sve ove godine ostala bolje. Jednostavno, nisu imale dovoljno danas se po njemu zove ‘Ali-pašin most’.
je leksema “paša”, doduše nešto drugači- vremena da budu zaboravljene.” S paša- Po svoj prilici, umro je u Sarajevu i sa-
jeg značenja, pa se nerijetko u kolokvijal- ma to nije bio slučaj. hranjen pokraj džamije”, piše Bašagić.
nom govoru mogu čuti izrazi poput “paša Kada je riječ o Sarajlijama i Saraje-
moj”, “pašohadžović”, “pašukane”, “paša vu, nema nikakve sumnje da je “paša DILEMA OKO TROJICE ALI-PAŠA
nanin”, uvijek kada se neko želi pohva- Ali-paša” onaj najpoznatiji i najčuveni- Često ga se dovodi u vezu s Ali-pašom
liti ili kada mu se želi posvetiti posebna ji. Iako nikada nije ponio titulu velikog Hadumom, također porijeklom iz Bosne,
pažnja stavljajući ga na položaj koji mu, vezira, makar ne ovaj Ali-paša, ostao je koji je isto tako bio odgajan na dvoru, te ka-
očito, ne pripada. Nezaobilazna je i pje- poznat po Ali-pašinoj džamiji, jednoj od snije bio beg u Temšivaru Budimu 1556. i
sma Dine Merlina Paša moj solidni, koja najljepših u cijeloj BiH, a i u svijetu, čija Egiptu 1560. godine. Umro je 1561. godine
je ovaj izraz potkraj 20. stoljeća dodatno se fotografija nerijetko može pronaći na u Kairu i ukopan je u poznatom mezarju
popularizirala. internet-stranicama najljepše i najvred- el-Karafa, u kojem danas živi pola miliona
Treba spomenuti da su paše često bili nije muslimanske arhitekture, Ali-paši- Egipćana. Postoji i treći Ali-paša iz ovog
i dobrotvori koji su po cijeloj Bosni ostav- nom mostu, izgrađenog u današnjim Ha- perioda, porijeklom iz Drozgometve po-
ljali svoje vakufe, zadužbine i hajrate. Oni lilovićima, po čijem je imenu i cijeli dio red Sarajeva, te se i za njega smatra da je
bi kasnije nosili njihova imena, poput Sarajeva danas poznat, i po Alipašinom on taj Ali-paša koji je sagradio džamiju i

STAV 25/4/2019 95