Page 36 - STAV broj 375

EKONOMIJA

“Sarajevo Business Forum”

“NEARSHORING” ILI KAKO

ISKORISTITI ZAPADNU EVROPU

Danas u ekonomski rječnik ulazi novi termin – nearshoring.

Kako su offshoring i outsoarcing podrazumijevali prebacivanje
Piše: Jakub SALKIĆ poslova kompanije na lokacije izvan matične države, obično
Fotografije: Velija HASANBEGOVIĆ
udaljena mjesta, nearshoring je, moglo bi se reći, obrnuti smjer

– vraćanje poslova s udaljenih lokacija u bliže okruženje.

osljednjih tridesetak godina, za- 11. i 12. maja. Osluškujući trendove u re- negdje malo bliže, zato i jeste near (engl.
hvaljujući procesima outsoarcinga giji i Evropi, u BBI banci prepoznali su blizu). Mi smatramo da Bosna i Herce-
i offshoringa, desila se integraci- nearshoring kao trend koji je aktuelan da- govina ima ogroman potencijal u tom
Pja u globalnu ekonomiju u kojoj nas i koji će, vjerovatno, biti aktuelan u kontekstu. Ono što je bitno napomenuti
državne granice više nisu bile prepreke, narednom periodu. jeste da se proces nearshoringa svakodnev-
a međuzavisnost država i kompanija do- “Velike kompanije, koje su geografski no dešava, to je ono što znam iz komuni-
stigla je nivo kao nikada prije u povijesti. locirane relativno blizu Bosne i Hercegovi- kacije s klijentima koje posjećujem, oni
Svi su imali benefite od toga. No, onda ne, gledaju da realociraju svoje proizvodnje mi to sami govore, posebno u segmenti-
se desila pandemija virusa korona, a za- koje su bile smještene daleko od njihovih ma metaloprerađivačke industrije, drvne
tim i napad Rusije na Ukrajinu i slabosti primarnih tržišta na neka tržišta, u neke industrije, industrije namještaja, dakle
globalne ekonomije postale su vidljive i zemlje koje su njima lokacijski blizu da onoga što Bosna i Hercegovina tradici-
zabrinjavajuće. bi mogle imati osiguranu isporuku goto- onalno može ponuditi. Austrijske firme,
Danas u ekonomski rječnik ulazi novi vog proizvoda, a to se pokazalo ogromnim italijanske, skandinavske već sarađuju s
termin – nearshoring. Kako su offshoring i problemom pogotovo u pandemiji, ali i našim firmama u procesu nearshoringa,
outsoarcing podrazumijevali prebacivanje sada u ratnim dešavanjima u Ukrajini. one već alociraju svoje proizvodnje pre-
poslova kompanije na lokacije izvan ma- Dakle, to je taj lanac snabdijevanja koji je ma lokalitetima koji su geografski bliže
tične države, obično na udaljena mjesta, vezan i za sirovinu i za finalni proizvod, njima”, objašnjava Nedžad Gušić, član
nearshoring je, moglo bi se reći, obrnuti odnosno put finalnog proizvoda od mje- Uprave Bosna Bank International (BBI)
smjer – vraćanje poslova s udaljenih lo- sta gdje se proizvodi do mjesta gdje mu za korporativno bankarstvo i investicije.
kacija u bliže okruženje. je finalno tržište, gdje se prodaje. Taj je
Ovaj trend prepoznali su u Bosna Bank put sada poremećen i prodajne firme u JESMO KOMPLICIRANI, ALI IMAMO ŠTA
International (BBI), koja je organizator Zapadnoj Evropi trpe određene gubitke PONUDITI
poslovne konferencije “Sarajevo Business te gledaju način kako da amortiziraju taj On je mišljenja da Bosna i Hercego-
Forum” (SBF), i nearshoring postavili kao rizik. Došli su do zaključka da je najbo- vina u tome ima ogromnu šansu, bez ob-
centralnu temu 11. SBF-a, koji se održao lje da realociraju proizvodnje izdaleka zira na to što je kompliciran administra-
tivni aparat, pa i državno uređenje. Gušić
objašnjava da smo geografski dobro po-
zicionirani, imamo dovoljno dobru put-
nu infrastrukturu, tim više ovaj proces
može biti motiv da se ta infrastruktura
poboljša, ubrzaju investicije, imamo izu-
zetno obučenu radnu snagu, imamo jako
dobre privrednike, koji su već usklađeni
s evropskim standardima, jer već izvoze
u zemlje Evropske unije i spremni su za
takvo nešto. Ujedno, za ekonomiju Bo-
sne i Hercegovine to je ogromna šansa.
“Vrlo je važno napomenuti da se naš
GDP mjeri po jednoj metodi koja, pored
razlike između uvoza i izvoza, uzima u
obzir i direktne strane investicije. Dakle
firme koje dolaze ovdje moraju investira-
ti ili putem novčanog kapitala ili putem
opreme i mašina, to nam je bitno za GDP
jer se po tome mjeri uspješnost ekonomije,

36 13/5/2022 STAV
Nedžad Gušić