Page 19 - STAV broj 349

Zapada daju prednost povezivanju Srbije i priznanje raspadom SSSR-a isti su kao i uzroci cijelom prostoru Balkana subverzivno već
srpskog naroda s Rusijom. kriza u zemljama koje su stekle nezavisnost i djeluje iz centra u Nišu.
Za Rusiju je važno da vladajući politički međunarodno priznanje raspadom SFRJ. Da Rusija profilira vanjsku i sigurnosnu po-
faktori i lideri u Srbiji otvaraju prostore za nije ruskog panslavizma, vjerovatno je da ne litiku Srbije po formuli vojne “neutralnosti”
ideološke i političke utjecaje Rusije na pro- bi bilo ni ideje o takozvanom “srpskom sve- koja je faktički nemoguća bez ideološke i
storu Balkana. U tom smislu, najvažnija ruska tu”, niti ideje da “svi Srbi na Balkanu žive u političke neutralnosti, odnosno samostal-
“roba” koja preko Srbije dolazi na Balkan jeste jednoj državi”. nosti i neovisnosti. Praktičnim ponašanjem
velikoruska, panslavistička ideologija i politi- Dakle, pokrovitelj velikosrpske ideolo- Srbija sama demantira svoju proklamaciju
ka. Posljedice upotrebe te vrste ruske “robe” gije, politike i prakse jeste Rusija. Iskustva neutralnosti. Kao indikatori u tom pogledu,
koja dolazi na Balkan komplicira i ugrožava koja je Moskva stekla u ambiciji da u sastav ističe se naklonjenost Vučićeve vlasti ruskim
mir i sigurnost. Tom ideološko-političkom Rusije uključi Abhaziju, Južnu Osetiju, veli- medijskim kućama uspostavljenim u Srbiji,
“robom” Moskva naoružava Beograd. Dobi- ke regije Ukrajine, dijelove Poljske, Estoniju, naklonjenost tih ruskih medija Vučićevoj
venom ideološkom “robom” od Rusije Srbija Latviju... primjenjuje u dirigiranju krizama vlasti i neprijateljstvo ruskih medija prema
ideološki naoružava velikosrpske ekstremiste na prostoru Balkana, s ciljem da se u sastav opoziciji Vučićevom režimu.
na Balkanu, posebno u Bosni i Hercegovini, Srbije, dakle pod apsolutnu kontrolu Rusi- U Moskvi sredinom septembra 2017. go-
Crnoj Gori, Kosovu i Sjevernoj Makedoniji, je, vrate teritorije država nastalih raspadom dine sastale su se delegacije Vučićeve Srpske
uz njihovo žaljenje što isto to ne mogu činiti bivše SFRJ, posebno teritorije BiH, Crne napredne stranke na čelu s Markom Đuri-
kako žele u Hrvatskoj. Gore, Hrvatske, Kosova i Makedonije. Veli- ćem i Putinove Jedinstvene Rusije na čelu
Zamjenik pomoćnika državnog sekre- kosrpska ideologija i politika sastavni je dio sa Sergejom Železnjakom, zamjenikom se-
tara i specijalni predstavnik SAD-a za Za- velikoruske ideologije i politike. kretara Generalnog savjeta te ruske stranke.
padni Balkan Matthew Palmer tokom svog Vanjsku politiku Rusije prema EU, po Železnjak je isticao Putinovu podršku Srbiji
boravka u Srbiji (2019), na Kosovu i BiH riječima ruskog ministra vanjskih poslova i predsjedniku Vučiću, posebno po pitanju
implicitno je ukazivao da će se prema Srbi- Sergeja Lavrova, obuhvata ocjenu da EU politike prema Kosovu. Đurić je govorio da
ji primijeniti sankcije zbog karaktera njene za Rusiju nije “pouzdan” partner, te da se Srbija voli Rusiju, da podržava Putina, da je
saradnje s Rusijom, posebno zbog kupovine Moskva protivi briselskom miješanju u unu- Srbija zahvalna Ruskoj Federaciji zbog po-
oružja od Rusije i zbog odvraćanja zemalja tarnja pitanja zemalja Zapadnog Balkana. drške njenoj politici “vojne neutralnosti” i
od priznanja Kosova, odnosno zbog srbijan- Dakle, Rusija smatra da je Zapadni Balkan podrške u rješavanju kosovske krize, te da se
skog odbijanja da prizna Kosovo. njena interesna zona u kojoj prisustvo Mos- Srbija ponosi što “nije, niti će uvesti sank-
Rusija se naspram Srbije ponaša paterna- kve nema karakter miješanja u unutarnja cije Ruskoj Federaciji”, kako to zahtijevaju

listički, što implicira vazalski položaj Srbije, pitanja zemalja te regije, a da je prisustvo SAD i EU.
na štetu njene nezavisnosti. Taj se paternali- Bruxellesa s karakterom narušavanja njiho- Predsjednik Ruske Federacije Vladimir
zam ispoljava, pored ostalog, i tako što Rusija vog suvereniteta i teritorijalnog integriteta. Putin posjetio je Beograd 17. 1. 2019. godine.
plasira neistinu da su u Drugom svjetskom Rusija podržava ambiciju Srbije da se Od kako obnaša funkciju predsjednika, to je
ratu Beograd oslobodili Rusi, ponižavajući i teritorijalno uveća okupacijom susjednih bila četvrta Putinova posjeta Srbiji, tokom koje
negirajući oslobodilačku ulogu Titovih parti- zemalja kako bi svi Srbi živjeli u istoj drža- su srbijanski i ruski zvaničnici potpisali 21
zana. Takvi utjecaji Rusije u Srbiji dopadaju se vi, što je u ideološkom smislu odraz ruskog sporazum o saradnji između dvije zemlje, u
sljedbenicima četnika Draže Mihailovića, što panslavizma. Srpski lideri eksponirani u
je operacija historijskog revizionizma negira- predratnom i ratnom zalaganju za terito-
njem istine. Dakle, u “vrhunske nacionalne rijalno proširenje Srbije, kada su propadali
interese” Srbije spada i rehabilitacija ratnih završavajući političke karijere, dobijali su
zločinaca u proteklim ratovima, veličajući sklonište u Moskvi, što, pored ostalog, po-
četnički pokret Draže Mihailovića te ignori- tvrđuje da je Rusija bila iza njihovih veli-
rajući ulogu Narodnooslobodilačke vojske na kosrpskih, dominantno zločinačkih vojnih
čelu s Titom. Na brojnim manifestacijama na i drugih agresorskih operacija.
kojima se govori o proteklim ratovima često O prijateljstvu Srbije i Rusije predsjed-
se ističe kako je Beograd oslobodila sovjetska, nik Skupštine Srbije Ivica Dačić je rekao:
odnosno ruska vojska, bez pomena partizana. „“Rusija je i danas najveći i najuticajniji za-
Gasovod iz Rusije u Srbiji velikosrpski, štitnik našeg vrhunskog nacionalnog inte-
proruski usmjereni nacionalisti koriste za pa- resa, koji štitimo na međunarodnoj sceni, a
tetično jačanje emotivnih veza između srp- to je očuvanje suvereniteta i teritorijalnog
skog i ruskog naroda, jer, navodno, između integriteta Srbije.” Tom rečenicom Dačić je
njih, pored ideoloških, političkih i kulturnih ukazao da je Rusija najutjecajniji zaštitnik
veza, postoji i fizička veza u obliku gasovoda. velikosrpske politike odbacivanja priznanja
Republike Kosovo. U Dačićevom smislu ri-
KARAKTERISTIKE POLITIČKE SARADNJE ječi, u “vrhunske nacionalne interese” Srbije
SRBIJE I RUSIJE ulaze i ambicije teritorijalnog proširenja s
Rusija je frustrirana jer je raspadom obzirom na to da velikosrpska politika po-
SSSR-a osporena u dominaciji na prostori- drazumijeva da granice Srbije nisu konačne.
ma gdje su nastale nezavisne, međunarodno Smatra se da Beograd ima najveću podršku iz
priznate države, bivše sastavnice SSSR-a. Ta Moskve u pogledu podrivanja teritorijalnog
ruska frustracija uzrok je ukrajinske, gruzij- integriteta Bosne i Hercegovine.
ske, armenske, azerbejdžanske i drugih kriza Za subverzivno prisustvo u Bosni i
koje se protežu na prostor Poljske, Estonije, Hercegovini pominjalo se da će Rusija us-
Latvije... Ideološki uzroci kriza u zemljama postaviti obavještajni centar u Banjoj Luci
koje su stekle nezavisnost i međunarodno (“humanitarni centar”), isti kao onaj što na

STAV 12/11/2021 19