Page 74 - STAV broj 161
P. 74
kultura
“Sjećaš li se Dolly Bell”
“Sjećaš li se Dolly Bell”
“Praznik u Sarajevu” “Otac na
službenom putu”
obliku. Naravno, Sidran Sarajevo oživljava otac Mahmut (Slobodan Aligrudić) dok Na tragu iste uvjetovanosti sadržaja i
iz perspektive vlastitog života, odnosno se prkosno odbija skloniti s ljetne sara- forme, ali s ipak nešto slabijim konačnim
ličnog iskustva te sjećanja na odrastanje jevske kiše, a koja metaforički predstavlja rezultatom, snimljen je i film Praznik u
u svom rodnom gradu. Savršena simbioza Sarajevo s vječitim sivim oblacima stvo- Sarajevu (1991), za koji scenarij također
između fikcije i stvarnosti upotpunjene renim od određenih ideologija, dok na potpisuje Sidran, dok je režiserska rea-
istinitim ličnim doživljajem ostvarena je njegovom tlu bosanski čovjek svira i po- lizacija pripala Benjaminu Filipoviću.
u filmu Sjećaš li se Dolly Bell (1981) reži- kušava zapjevati punim glasom. Centralni likovi ovog ostvarenja jesu kri-
sera Emira Kusturice, čiji narativ prati minalci, šaneri – rečeno žargonom svoj-
odrastanje tinejdžera Dine (Slavko Šti- Osim skrivenih političkih poruka, ovaj stvenom Sarajevu, koji obijaju stanove i
mac) u Sarajevu tokom teških šezdesetih film karakteriziraju i glumci-naturščici, obavljaju krađe u inostranstvu, dok se za
godina 20. stoljeća. emotivni likovi, dugi dijalozi između ak- praznike vraćaju u rodni grad, stapajući se
tera, ironične situacije iz svakodnevnog sa sarajevskom svakodnevicom i postajući
S jedne strane, Sidran u ovom ostva- života, mračni humor te Sarajevo kao nje- glavni protagonisti njenih komičnih i tra-
renju iz “prve ruke” kroji suptilnu kri- gov centralni element u kojem se presi- gičnih činova. Oni, pritom, ne definiraju
tiku totalitarnog komunističkog režima jecaju svi ostali, a čiji je životni puls još duh grada kao kriminalci, već kao sinovi,
koji je umnogome uvjetovao egzistenciju jednom zakucao u tijelu glavnog junaka. očevi, muževi, ljubavnici, u kojima se za
građana Sarajeva, a, s druge, na papiru prevlast bore nježnost i nasilnost, te koji
“podiže” jedan grad sa životom udahnu- Film u kojem Sarajevo također igra za svojim komadićem sreće tragaju na
tim kroz filmske likove i njihov dijalog. iznimno važnu ulogu, te koji sliku o ovom pogrešnim mjestima. Jedno od tih mjesta
Dok režiser posebnu pažnju posvećuje gradu kreira uz pomoć likova i dijaloga, jeste i kafana, kao simbol sarajevskog mi-
mahalama, avlijama, kućama, te aneg- jeste svojevrsni nastavak Sidranove Sa- krosvijeta, u kojem se izvornim oblicima
dotama svojstvenim sarajevskoj svakod- rajevske trilogije, Otac na službenom putu ukazuju sve njegove najreprezentativnije
nevici tog vremena, npr. guranje taksija (1985). U ovom ostvarenju Sarajevo u karakteristike, od jezika, preko mentali-
uzbrdo, porodični teferiči u avlijama uz tolikoj mjeri određuje likove, ostvarujući teta do ekonomskog standarda.
tamburu, prodavanje zeca na ulici itd., se i samo kroz njih, da, uprkos selidbama
Sidran ispisuje dijaloge koji Sarajevo kro- u druge gradove, ono i dalje predstavlja “SCREAM FOR ME SARAJEVO”
te u njegovom vječitom obliku s osobi- dio njihovih identiteta. “Gospodin iz
nama ostalim nepromijenjenim uprkos Sarajeva”, kaže Meša (Miki Manojlović) Poseban segment bh. kinematografije
ratovima, političkim sistemima te radi- sinu Mirzi (Davor Dujmović) dok ovaj iz čine dokumentarna ostvarenja o opkolje-
kalnim društvenim promjenama. “Hoće privremene kuće u Zvorniku iznosi kadu nom Sarajevu u kojima je dokumentiran
li sunce u ovom gradu ikad zasjati kako punu mrtvih pacova, na što Malik (More- užas koji su Sarajlije preživjele za vrije-
treba!?”, replika je koju u filmu izgovori no De Bartolli) šaljivo doda: “Tako, tako, me agresije na Bosnu i Hercegovinu, ali
dečko iz Sarajeva!”
74 5/4/2018 STAV