Page 58 - STAV 74 04.08.2016

DRUŠTVO

godina poslije. Uz ovu utvrdu vežu se
brojna historijska i narodna predanja, pa
je tako zanimljiva priča o osmanlijskom
zauzimanju Srebrenika. Naime, i ovdje
imamo različite zapise i kazivanja, te se u
jednoj verziji spominje da su se uz vanjske
zidine osmanski vojnici ljestvama popeli
do kule, a u drugoj da je osmanska vojska
bila brojnija i nadmoćnija, ali su branio-
ci Srebrenika bili mudriji. Oni su konje
potkovali naopako i tokom noći su tiho
napustili grad, tako da su tragovi kreta-
nja ukazivali na dolazak, pa su protivnici
mislili da im je stiglo pojačanje i dugo se
nisu usuđivali napasti”, priča Bjelić.

LEGENDA O GRADITELJIMA
Kada su Osmanlije zauzele Stari grad,
u njemu su, navodi naš sugovornik, držali
manju posadu, od pedesetak vojnika, jer
je zbog ratnih zbivanja i pomicanja gra-
nica grad izgubio stratešku važnost. Na-
kon tog perioda, nastupilo je neistraženo
historijsko razdoblje.
Bjelić dodaje da se prepričavaju i le-
gende o zidanju Gradine, naročito ona o
trojici braće koja su se suočila s velikim
graditeljskim problemom jer se dio koji
su zidali svakog dana rušio.
“Rečeno im je, navodno, da će se taj
dio kule prestati urušavati sazidaju li u
njene zidove suprugu jednog od majstora,
dakle ženu jednog od njih trojice. Žene su
im donosile hranu i bio je plan da nijed-
noj od njih ništa ne govore, ali da naredni
dan žrtvuju onu koja prva dođe. Ipak, sta-
rija su braća sve ispričala svojim ženama
i rekli su im da ne donose hranu, dok je
najmlađi bio pošten i držao se dogovora.
Njegova je žena živa zazidana, a kako su
iza nje ostala djeca koja su još uvijek do-
jila, i dan-danas ovdje na jednom dijelu
curi voda koja je, prema legendi, majčino
mlijeko”, navodi Bjelić pokazujući unu-
trašnjost tzv. mračne sobe.
U posjeti Gradini, koja je 2004. godine
uvrštena na Listu nacionalnih spomenika
Bosne i Hercegovine, zatekli smo i Sej-
fudina Musića, koji kaže da je najljepše
dane svog djetinjstva proveo igrajući se
na ovom mjestu.
“Dolje je naselje Ćojluk, a ovo je Gor-
nji Srebrenik. Stanovnici oba naselja pri-
svajali su uvijek Gradinu i svađali su se
oko toga kojem naselju ona pripada. Moja
je majka iz Ćojluka pa sam sedamdese-
tih godina ovdje provodio dosta vreme-
na. Most je tada bio u vrlo lošem stanju
iako je utvrda, zahvaljujući Osmanlija-
ma, koje su je obnavljale za svoje potre-
be, najočuvanija na našim prostorima.
Pored su Šehitluci, odnosno mezarje u
kojem su ukopani šehidi koji su stradali
prilikom pokušaja zauzimanja ili odbra-
ne Srebrenika”, priča Musić navodeći da

58 4/8/2016 STAV