Page 125 - Kabala ve Masonluk

YAHUD‹ TAR‹H‹

leflmesi ancak Yahudilerin dünyan›n dört bir köflesine yay›lmalar› ile gerçekle-
flebilecekti. Menasseh Ben Israel ve ‹ngiliz din adamlar› aras›nda Yahudilerin ‹ngil-
tere'ye dönmelerini kabul ettirecek bir atmosfer oluflturuldu." (Encyclopedia Judaica, cilt
15, sf.1006)
"Ve Rab sizi yerin bir ucundan yerin öbür ucuna kadar
bütün milletler aras›na da¤›tacak..." (Tesniye Bölümü,
28/64)
Yahudilerin ‹ngiltere'ye geri gelmelerinde ‹ngilte-
re'de kalan Yahudi dönmelerinin de rolü büyük oldu.

"Sir Henry Finch, Roger Williams, Edward Nicholas
ve John Sadler Yahudilerin ‹ngiltere taraf›ndan resmi
olarak kabul edilmelerini sa¤lamak için hareket baflla-
tanlar›n bafl›nda geliyorlard›; bunu insanl›¤›n bir öl-
çüsü olarak veya kendi dönmeliklerini güvence alt›na
almak için yap›yorlard›." (Encyclopedia Judaica, Eng-
land, cilt 6, sf.758)
XVI. ve XVII. yüzy›llarda, baz› Yahudiler içinde bu-
Menasseh Ben Israel
lunduklar› milletlerin yönetiminde etkin olabilmek ve
olaylar› kendi ç›karlar›na göre yönlendirebilmek için, sahip olduklar› maddi gücü kulland›lar.
Krallar›n, prenslerin finansörlü¤ünü yapan Yahudiler, "saray Yahudisi" ad› verilen yeni bir Ya-
hudi s›n›f› oluflturdular.

"Ortaça¤'da arac› görevi gören Saray Yahudileri (court Jew) ortaya ç›kt›. Bu kifliler imparator-
lar›n, krallar›n, prenslerin, papalar›n vazgeçilmez dan›flmanlar›yd›lar. Bazen de bu kifliler
Hasdai Ibn Shaprut'un durumunda oldu¤u gibi saray doktoru da oluyorlard›. Bunlar›n kralla
olan kiflisel yak›nl›klar›, Yahudilerle kral aras›nda direk ba¤lant› kurmalar›n› ve hatta Yahudi-
lerin karfl›laflabilecekleri herhangi bir zorlu¤u engellemelerini sa¤l›yordu. Almanya'da da sa-
ray Yahudisi olan birkaç kifli bulunmaktayd›. Bunlar birçok kraliyet birimini ve orduyu finan-
se ediyorlard›. Belki de
en bilinen iki saray Yahu-
disi Jossl of Rosheim
(1480-1554) ve Joseph
(Jud) Suss Oppenheimer
(1698-1738) idi.
Jossl of Rosheim bütün
Avrupa'da etkisi bulunan

Menasseh Ben Israel, Oliver
Cromwell'e Yahudilerin ‹ngilte-
re'ye dönmelerini teklif ederken.

123