Page 85 - Yeşil Mucize Fotosentez
P. 85
Yapraktaki Tasar›m Ve Yaprak Çeflitleri
o
Tohum aç›ld›ktan sonra ç›kan iki yaprak, 180 C'lik bir aç›yla karfl›l›kl› olarak di-
zilmifllerdir. ‹lk iki yapraktan sonra geliflen di¤er iki yaprak ise maksimum da-
o
¤›l›m› sa¤lamak için z›t tarafta, birinci çifte 90 C'lik aç› yaparak geliflir.
mezler. Oysa bu, bir plan›n ve tasar›m›n sonucudur. Ve amaç, yapraklar›n
üst üste ç›karak birbirlerini örtmelerini engellemek ve hepsinin günefl ›fl›-
¤›ndan faydalanabilmelerini sa¤lamakt›r.
Daha karmafl›k bir form olan spiral flekline de çok s›k rastlan›r. Bitki-
deki bu spiral hareketi gözlemlemek için bir ip kullan›labilir. Bir yapra¤›n
taban›na ip ba¤lay›p sonra ipi dallara ve budaklara kadar uzat›n, geldi¤i-
niz her yapra¤›n gövdesinde bir kere halka yap›n, kavisler mümkün ol-
du¤unca düzgün olsun. Bu yöntemle, kara a¤aç veya ›hlamur a¤ac›nda
yapraklar›n ortalama olarak komflu yaprakta buda¤›n etraf›nda yar› yol
kadar (180 derece) doland›¤›n› görürsünüz; böylece ip yaprak bafl›na 1/2
dönüflle ba¤lan›r. Kay›n a¤ac›n›n yapraklar› yaln›zca 120 derece aral›kla-
ra sahiptir; yaprak bafl›na 1/3 döner. Elma a¤ac› 144 derece ile 2/5 dönüfl,
kara çam 5/13. E¤er matemati¤e merakl› iseniz, bu oranlar›n nas›l tesadü-
fen olmay›p, her bir pay›n ve birimin birbirine hemen bitiflik olanlar›n
toplam› oldu¤unu bulursunuz. (afla¤›da görüldü¤ü gibi) Her iki say› di-
zilimi de ayn› benzer ve basit ifllemi yapar:
1, 1, 2 (1+1), 3 (1+2), 5 (2+3), 8 (3+5), 13 (5+8), 21 (8+13), 34 (13+21),
55 (21+34), 89 (34+55), 144 (55+89), 233 (89+144), 377 (144+233), ... 29
Bu özel dizilim, bu kural› keflfeden Fibonacci isimli matematikçinin
83