Page 95 - Yeşil Mucize Fotosentez
P. 95

Yapra¤›n ‹çinde Neler Oluyor?


                                                 yaprak kesiti

                                                          Her yaprak, resimde de görülen
                                                           birçok farkl› parçadan oluflur
                                                            ve her parçan›n bitki için
                                                              hayati önem tafl›yan gö-
                                                               revleri vard›r.



                    üst epidermis

                         palisad
                         mezofil
                       (yapra¤›n
                      yumuflak iç
                        dokusu)

                     süngerimsi
                        mezofil


                     alt epidermis
                      gözcü hücre
           kloroplast
                         gözenek
                                  terleme (en az  paket  floem (damar  ksilem (odun-
                                  su potansiyeli)                 su doku -en
                                                k›l›f›  dokular›n›n
                                                       kalburlu boru-  yüksek su po-
                                                       lar k›sm›)  tansiyeli-)


            r›ndaki burun delikleri gibi ayarlanabilen bu gözenekleri kullan›r. Bunlar
            yapra¤›n yüzeyinde, özellikle de alt k›s›mda yer alan çok say›daki gözle
            görülemeyen mikroskobik aç›kl›klard›r. Bunlar›n her biri nem, ›s› ve ›fl›k
            gibi flartlarda otomatik olarak uyar›lmak yerine, bir çift nöbetçi hücre ta-

            raf›ndan kontrol edilir. Havan›n çok kuru ve s›cak oldu¤u zamanlarda
            gözenekler sadece aral›k kal›rlar; ama nem, gözcü hücreleri fliflirdi¤inde
            aral›klar›n› art›rmaya bafllarlar. So¤uk ve ya¤murlu havalarda ise göze-
            nekler tamamen aç›l›rlar; böylece kloroplast›n havaya buharlaflt›rmak

            üzere fazla nemi olur. Kloroplast ise, ihtiyaç duydu¤u havay› ve besini,
            gözeneklerden gelen günefl ›fl›¤› sayesinde karbondioksidi emerek elde
            eder. Yaprak yüzeyinin 1 milimetrekaresinde 100-300 kadar gözenek olabi-



                                              93
   90   91   92   93   94   95   96   97   98   99   100