Page 121 - Canlılardaki Fedakarlık ve Akılcı Davranışlar
P. 121
Canl›lar Aras›ndaki Dayan›flma ve ‹flbirli¤i 119
Ceylan ve geyikler ilginç z›plama danslar› ile di¤erlerini tehlikelere karfl› uyar›rlar.
Canl›lar Tehlikelere Birlikte Karfl› Koyarlar
Sürü halinde yaflayan hayvanlar tehlike an›nda birbirlerini uyarman›n
yan› s›ra tehlikeye de birlikte karfl› koyarlar. Örne¤in küçük kufllar, do¤an
veya baykufl gibi y›rt›c› kufllar bölgelerine girdiklerinde topluca bu hayvan-
lar›n çevresini sararlar. Bu arada çevredeki di¤er kufllar› da bölgeye çekmek
için özel bir ses ç›kart›rlar. Küçük kufllar›n topluca gösterdikleri sald›rgan
hareketler, y›rt›c› kufllar› genellikle bölgeden uzaklaflt›r›r. 114
Bir arada uçan bir kufl sürüsü de ayn› flekilde tüm sürü üyeleri için bir
koruma sa¤lar. Örne¤in sürü halinde uçan s›¤›rc›klar aralar›nda genifl bir
mesafe b›rakarak uçarlar. Ancak bir do¤an gördüklerinde aralar›ndaki bofl-
luklar› kapat›rlar. Böylelikle do¤an›n sürünün ortas›na dalmas›n› zorlaflt›r›r-
lar, do¤an bunu yapsa bile kanatlar›n› sakatlar ve avlanamaz. 115
Memeli hayvanlar da sürülerine bir sald›r› oldu¤unda, toplu olarak ha-
reket ederler. Örne¤in zebralar düflmanlar›ndan kaçarken yavrular›n› sürü-
nün ortas›na al›rlar. Bu konuyla ilgili flöyle bir örnek verebiliriz: ‹ngiliz bilim
adam› Jane Goodall Do¤u Afrika'daki incelemeleri s›ras›nda, düflmanlar›n-
dan kaçan bir zebra sürüsünden üç zebran›n geride kalarak y›rt›c› hayvan-
lar taraf›ndan çevrelerinin sar›ld›¤›n› görmüfltür. Gruplar›ndan üç üyenin
tehlike alt›nda oldu¤unu fark eden di¤er zebralar hemen geri dönerek toy-
naklar› ve diflleri ile düflmanlar›n› kaç›rarak di¤er zebralar› kurtarm›fllar-
d›r. 116