Page 45 - Hücredeki Mucize

3. BÖLÜM

HÜCREDEK‹

PROTE‹N ÜRET‹M‹

G G ›da yoluyla al›nan proteinler insan vücudunun yap›s›na aynen kat›lmazlar.

Önce, hücredeki özel laboratuvarlara al›n›rlar ve burada "aminoasit” ad› veri-
len daha küçük moleküllere ayr›flt›r›l›rlar. Daha sonra ise bu aminoasitler,
hücre DNA's›nda flifreleri bulunan 200.000 kadar protein çeflidinden o anda
gerekli olanlar›n› oluflturmak üzere yeni dizilimlerle biraraya getirilirler. Her
aflamas› ayr› birer mucize olan bu karmafl›k ifllemler serisine "protein sentezi"
ad› verilir. Bu ifllemlerin herbirisinde de onlarca ara ifllem meydana gelir. ‹n-
san günlük hayat›nda, hiç fark›nda de¤ilken, vücudundaki 100 trilyon hücre-
nin hemen hepsinde bu ifllemler her an tekrarlan›r.

Gözle Görülemeyen Dev Fabrika
Bu konuyu daha iyi anlayabilmek için, fabrika örne¤ini hat›rlayal›m; hüc-
renin içinde protein üretimi için kurulmufl düzeni dev bir fabrikaya benzet-
mifltik. Bu dev tesis yüzlerce çeflit ürünü, örne¤in, jet uça¤›n›, televizyonu,
uzay meki¤ini, diyaliz makinas›n›, hem de bunlar›n binlercesini ayn› anda
üretebilir. Yeryüzünde bu kadar farkl› ürünü kusursuz olarak yapabilecek bir
fabrika elbette yoktur. Ama biz hücredeki üretimin mükemmelli¤ini anlatabil-
mek için hücreyle benzer özelliklere ve kabiliyetlere sahip bilim-kurgu tarz›
bir fabrika modeli hayal edelim.
Böyle teorik bir fabrikan›n flu flekilde çal›flmas› gerekir: Fabrika d›flardan
gelen bir emirle, örne¤in, bir savafl uça¤› yapma karar› al›r. Uça¤›n teknik he-
saplar› di¤er bütün ürünlerin teknik ölçüm ve hesaplar›yla birlikte fabrikan›n
bilgisayar›nda kay›tl›d›r. Bilgisayar bütün bu hesap ve ölçümleri montaj ve