Page 88 - Doğadaki Mühendislik

YUNUS'UN KAFATASINDAK‹ SONAR
YUNUS'UN KAFATASINDAK‹ SONAR

Bir yunus, zifiri karanl›ktaki suda kendinden 3 km uzakta yanyana duran
iki ayr› metal paray› birbirinden ay›rt edebilir. Görerek mi? Hay›r, bunu
gözleri ile yapmaz. Kafatas›n›n alt›nda bulunan mükemmel tasarlanm›fl so-
nar sistemi, ona bu gibi hassas saptamalar yapma imkan›n› tan›r. Böylece ci-
simlerin flekli, büyüklü¤ü, h›z› ve yap›lar› hakk›nda çok detayl› bilgiler edi-
nebilir.
Bir yunusun bu sonar sistemi kullanmay› ö¤renmesi zaman alabilir. Tec-
rübeli bir yunus için yollad›¤› birkaç "sinyal" sonuç almas›na yeterken,
gençlerin objeleri tan›mlamak için y›llarca deneme yapmalar› gerekebilir.
Yunuslar sonarlar›n› sadece çevreleri hakk›nda bilgi edinmek için kullan-
maz. Bazen 3-4 tane yunus bir bal›k sürüsünün etraf›nda yüzer. Bu esnada
hepsi birden yüksek ses dalgalar› yayar. Bu dalgalar bal›klar› sersemletecek
kadar fliddetlidir. Yunuslar›n bundan sonra yapacaklar› tek ifl, sersemleyen
bal›klar› rahatl›kla avlay›p yemektir. Yetiflkin bir yunus, insan kula¤›n›n al-

Harun Yahya