Page 259 - Hayatın Gerçek Kökeni
P. 259
B‹TK‹LER‹N KÖKEN‹
Y eryüzündeki canl›lar, bilim adamlar› taraf›ndan befl (veya bazen al-
t›) aleme ayr›l›r. Buraya kadar, ço¤unlukla canl›l›¤›n en büyük ale-
mi olan hayvanlar alemi (Animalia) üzerinde durduk. Canl›l›¤›n kö-
kenini ele ald›¤›m›z bir önceki bölümde ise, di¤er iki alem olan Pro-
karyotlar› ve Protistalar› ilgilendiren proteinleri, genetik bilgiyi, hücrenin
yap›s›n› ve bakterileri inceledik. Bu noktada üzerinde durulmas› gereken
bir di¤er önemli konu, bitkiler aleminin (Plantae) kökenidir.
Hayvanlar›n kökenini incelerken karfl›laflt›¤›m›z tablonun ayn›s›n›,
bitkilerin kökeninde de buluruz. Bitkiler, son derece kompleks yap›lara sa-
hiptir ve bu yap›lar›n rastlant›sal etkilerle ortaya ç›kmas› da, birbirlerine
dönüflmesi de mümkün de¤ildir. Fosil kay›tlar› da farkl› bitki s›n›flamala-
r›n›n yeryüzünde bir anda ve kendilerine özgü yap›lar›yla ortaya ç›kt›kla-
r›n› ve arkalar›nda evrimsel bir süreç bulunmad›¤›n› göstermektedir.
Bitki Hücresinin Kökeni
Bitkilerin ve hayvanlar›n hücreleri, "ökaryot" olarak bilinen hücre ti-
pini oluflturur. Ökaryot hücrelerin en belirgin özellikleri, bir hücre çekir-
de¤ine sahip olmalar› ve genetik bilgilerini kodlayan DNA molekülünün
de bu çekirde¤in içinde yer almas›d›r. Öte yandan bakteriler gibi baz› tek
hücreli canl›lar›n ise hücre çekirde¤i yoktur ve DNA molekülü hücre için-
de serbest haldedir. Bu ikinci tip hücrelere "prokaryot" hücre ad› verilir. Bu
hücre yap›s›, bakteriler için ideal bir tasar›md›r, çünkü bakteri popülas-
yonlar›n›n yaflamlar› aç›s›ndan son derece önemli bir ifllem olan "plasmid
transferi" (hücreden hücreye yap›lan DNA aktar›m›), prokaryot hücrenin
serbest DNA yap›s› sayesinde mümkün olur.
257