Page 67 - Kuşların ve Uçuşun Kökeni
P. 67
Bafl ve Boyun:
Kufl kafatas›ndaki en belirgin farkl›l›k, difllerinin ve on-
lar› destekleyecek a¤›r çene kemiklerinin bulunma-
mas›d›r. Kufllarda çi¤neme hareketi, kufl midesinin iki
odac›¤›ndan biri olan ve kufl gövdesinin yer çekimi
merkezine önemli ölçüde a¤›rl›k oluflturan tafll›¤a kay-
d›r›lm›flt›r. Bu da uçuflun daha az yorucu olmas›n› sa¤-
lar. Ayr›ca kufllar›n yüz kemikleri ve gagalar› da yo¤un
de¤ildir, onun yerine güç kayb› olmadan a¤›rl›¤› azal-
tacak flekilde örülmüfl a¤ benzeri bir yap› vard›r.
Kanat ve El:
Kolun yap›s›, üst kol kemi¤ini (humerus), ön kol kemi¤ini (radius), dirsek kemi¤ini (ul-
na) ve bilek kemi¤ini (carpal) içerir. Kufllarda, temel uçufl kaslar› yaln›zca kol kemikle-
rine ba¤l›d›r; bu yüzden etkili kuvvete karfl› dayan›kl›d›rlar. Kufllar›n üst kol kemi¤i de,
zorlu kuvvetlere dayan›kl›l›k sa¤layacak flekilde k›sa ve sa¤lamd›r. Dirsek kemi¤i üze-
rindeki ç›k›nt›lar, ikincil uçufl tüylerinin kanat kemiklerine ba¤land›¤› yerlerdir. Kuflun
elindeki kemikler (bilek ve el tara¤› kemi¤i) ise birincil uçufl tüylerine tam destek ve-
recek flekilde birleflmifltir.
Pektoral Kuflak:
Kol ve bacak kemiklerindeki kemikli destektir. ‹skeletin
kanat ç›rpmas›n› mümkün k›lan en belirgin parçalar›n-
dan biri sternum ç›k›nt›s›d›r. Bu, kanatlar› kald›ran ve
indiren kaslar› destekler. Yo¤un kanat ç›rparak uçan
kufllarda omurgan›n yass› kemi¤i çok geniflken, süzüle-
rek uçan kufllarda daha dard›r.
Trioseal kanal, kanatlar› kald›ran kaslara yap›fl›k ten-
donlar için bir çeflit kasnak oluflturur, böylece onlar da
omurgaya bitiflik olarak bulunurlar. Genifl, birleflmifl
köprücük kemikleri (toplu olarak furkula olarak adlan-
d›r›l›r) uçufl esnas›nda ciddi flekilde büzülen kaslar›n es-
nemesine imkan sa¤lar ve bu yap› yaln›zca kufllarda bu-
lunur. Genifl korakoid kemikler ise gö¤üse, uçufl kasla-
r›n›n kuvvetine karfl› destek sa¤larlar. Aksi takdirde, gö-
¤üs uçufl s›ras›nda büyük hasar görürdü.