Page 148 - İnanç Gerçekleri

‹nanç Esaslar›

Yeryüzünün Katmanlar›

Kuran'da yeryüzü ile ilgili verilen bilgilerden biri, yeryüzünün, yedi
kat olan gökyüzüne benzerli¤idir:

Allah, yedi gö¤ü ve yerden de onlar›n benzerini yaratt›. Emir, bun-
lar›n aras›nda durmadan iner; sizin gerçekten Allah'›n herfleye güç
yetirdi¤ini ve gerçekten Allah'›n ilmiyle herfleyi kuflatt›¤›n› bilme-
niz, ö¤renmeniz için. (Talak Suresi, 12)
Yukar›daki ayette dikkat çekilen bu bilgiye bilimsel kaynaklarda da
yer verilmekte ve yeryüzünün yedi katmandan olufltu¤u aç›klanmaktad›r.
Bilim adamlar›n›n s›ralad›¤› bu katmanlar flöyledir:

1. Kat: Litosfer (su)
2. Kat: Litosfer (kara)
3. Kat: Astenosfer
4. Kat: Üst manto
5. Kat: Alt manto
6. Kat: D›fl çekirdek
7. Kat: ‹ç çekirdek
Litosfer, Yunanca kaya anlam›na gelen lithos kelimesinden gelmekte-
dir ve Dünya'n›n en üst katman›n› oluflturan kat› kaya tabakad›r. Di¤er kat-

manlarla k›yasland›¤›nda oldukça incedir. Litosfer, okyanuslar›n alt›nda
ve volkanik aç›dan aktif olan bölgelerde daha da incedir. Yeryüzünde bu
katman›n ortalama kal›nl›¤› 80 km'dir. Di¤er katmanlara göre daha so¤uk
ve daha kat›d›r; bu bak›mdan yeryüzünde kabuk görevi görür.
Litosferin alt›nda Yunanca zay›f kelimesi Asthenes'ten gelen Astenos-
fer katman› bulunur. Bu katman Litosferle k›yasland›¤›nda daha incedir
ve hareketli bir tabakad›r. Bu katman jeolojik zamanla yüksek ›s› ve bas›n-

ca maruz kald›¤›nda yumuflay›p eriyebilen, s›cak, yar›-kat› maddelerden
oluflmufltur. Kat› Litosfer tabakas›n›n, yavaflça hareket eden Astenosfer ta-
bakas› üzerinde yüzdü¤ü ya da hareket etti¤i düflünülmektedir. 24 Bu kat-
manlar›n alt›nda yüksek s›cakl›kta, yar›-kat› kayalardan oluflan yaklafl›k
2.900 km kal›nl›¤›nda manto denilen bir tabaka vard›r. Kabuktan daha faz-
la demir, magnezyum ve kalsiyum içeren manto daha s›cak ve yo¤undur;
çünkü Dünya'n›n içindeki ›s› ve bas›nç derinlikle birlikte artar.

146