Page 150 - İnanç Gerçekleri
P. 150
‹nanç Esaslar›
Da¤lar›n Görevi
Kuran'da da¤lar›n önemli bir jeolojik ifllevine dikkat çekilmektedir:
Yeryüzünde, onlar› sarsmas›n diye, sabit da¤lar yaratt›k... (Enbiya
Suresi, 31)
Dikkat edilirse ayette, da¤lar›n yeryüzündeki sars›nt›lar› önleyici özel-
li¤inin oldu¤u haber verilmektedir. Kuran'›n indirildi¤i dönemde hiçbir in-
san taraf›ndan bilinmeyen bu gerçek, günümüzde modern jeolojinin bul-
gular› sonucunda ortaya ç›kar›lm›flt›r.
Eskiden da¤lar›n sadece yeryüzünün yüzeyinde kalan yükseltiler ol-
du¤u düflünülmekteydi. Ancak bilim adamlar› da¤lar›n sadece yüzey yük-
seltileri olmad›klar›n›, da¤ kökü ad› verilen k›s›mlar› ile kimi zaman ken-
di boylar›n›n 10-15 kat› kadar yerin alt›na do¤ru uzand›klar›n› fark etti-
ler. Bu özellikleriyle da¤lar, t›pk› bir çivinin ya da kaz›¤›n çad›r› s›k›ca ye-
re ba¤lamas›na benzer bir role sahiptir. Örne¤in zirvesi yeryüzünden yak-
lafl›k 9 km yukar›da olan Everest Da¤›n›n 125 km'den fazla kökü vard›r. 25
Ayr›ca da¤lar, yeryüzü kabu¤unu oluflturan çok büyük tabakalar›n ha-
reketleri ve çarp›flmalar› sonucunda meydana gelir. ‹ki tabaka çarp›flt›¤›
zaman daha dayan›kl› olan› ötekinin alt›na girer. Üstte kalan tabaka k›v-
r›larak yükselir ve da¤lar› meydana getirir. Altta kalan tabaka ise yer al-
t›nda ilerleyerek afla¤›ya do¤ru derin bir uzant› meydana getirir. Dolay›-
s›yla daha evvel de belirtti¤imiz gibi da¤lar›n yeryüzünde gördü¤ümüz
kütleleri kadar, yer alt›na do¤ru ilerleyen derin bir uzant›lar› daha vard›r.
Bilimsel bir kaynakta da¤lar›n bu yap›s› flöyle tarif edilir:
K›talar›n daha kal›n oldu¤u da¤l›k bölgelerde yer kabu¤u mantoya de-
rinlemesine saplan›r. 29
Dünyaca ünlü deniz alt› jeologlar›ndan biri olan Profesör Siaveda ise,
da¤lar›n yeryüzüne kökler fleklinde sapl› olduklar›ndan bahsederken, flöy-
le bir yorumda bulunmufltur:
K›talardaki da¤lar ve okyanuslardaki da¤lar aras›ndaki temel fark ma-
teryalindedir... Fakat her ikisinde de da¤lar› destekleyen kökler vard›r.
K›talardaki da¤larda, hafif ve yo¤unlu¤u az madde yerin içine do¤ru kök
olarak uzan›r. Okyanuslardaki da¤larda da, da¤› kök gibi destekleyen ha-
fif madde vard›r… Köklerin fonksiyonu, Arflimed kanununa göre da¤la-
r› desteklemek içindir. 30
148