Page 22 - Darwin'in Açmazı Ruh
P. 22
Isa ac New ton'a gö re ışık, "corp pus cu le" adı ve ri len bir mad de akı mıy dı.
Tü müy le par ça cık lar dan olu şu yor du. Bir baş ka de yiş le ku an tum fi zi ği keş fe -
di le ne ka dar ka bul gö ren ge le nek sel New ton fi zi ği nin te me li, ışı ğın bir par ça -
cık yı ğı nı olu şu na da ya nı yor du. 19. yüz yıl fi -
zik çi le rin den Ja mes Clerk Max well ise ışı ğın
dal ga dav ra nı şı gös ter di ği ni öne sü rü yor du.
Ku an tum te ori si, fi zi ğin bu en bü yük tar tış ma -
sı nı uz laş tır dı.
1905 yı lın da Al bert Eins te in, ışı ğın ku an -
ta la ra, ya ni ener ji pa ket çik le ri ne sa hip ol du ğu
id di ası nı or ta ya at tı. Bu ener ji pa ket çik le ri ne
fo ton adı ve ri li yor du. Par ça cık ola rak ad lan dı -
Isa ac New ton
rıl sa lar da, fo ton lar 1860'lar da Ja mes Clerk
Max well'in id di a et ti ği gi bi dal ga ha re ke ti ne eşit şe kil de göz lem le ne bi li yor du.
8
Do la yı sıy la ışık, dal ga ve par ça cık ara sın da bir ge çiş gi biy di. An cak bu du -
rum, New ton fi zi ği açı sın dan ol duk ça bü yük bir çe liş ki ser gi li yor du.
Eins te in'ın he men ar dın dan Al man asıl lı fi zik çi Max Planck, ışık üze rin-
de ça lış ma lar ya pa rak, ışı ğın hem dal ga hem de par ça cık ha lin de bu lun du ğu
de ğer len dir me si ni yap tı ve tüm bi lim dün ya sı nı şa şırt tı. Ku an tum te ori si adı al -
tın da or ta ya at tı ğı bu te ori ye gö re ener ji, düz ve sü rek li de ğil, ke sik, ko puk ve
nok ta sal pa ket çik ler ha lin de ya yı lı yor du. (Ku an tum ke li me si, La tin ce'de "ni -
ce lik", fi zik te ise "par ça cık" an la mı na gel mek te dir.) Bu dü şün ce Planck sa bi ti
ola rak ma te ma ti ğe ka zan dı rıl dı. Ku an tum ola yın da ışık, hem mad de hem de
dal ga özel li ği gös ter mek tey di. Fo ton de ni len mad de ye, uzay da bir de dal ga
eş lik et mek tey di. Ya ni ışık, uzay da yol alır ken dal ga gi bi, önü ne en gel çı kın ca
ak tif bir par ça cık gi bi dav ran mak tay dı. Bir baş ka de yiş le ışık, önü ne bir en gel
çı ka na ka dar bir ener ji şek li ne bü rü nü yor, bir en gel le kar şı laş tı ğın da ise san ki
mad de sel bir var lı ğı var mış gi bi kum ta ne le ri ni an dı ran par ça cık lar şek li ni alı -
yor du. Bu teo ri, Planck'ın ar dın dan Al bert Eins te in, Ni els Bohr, Lou is De
Brog li e, Er win Schro edin ger, Wer ner Hei sen berg, Pa ul Ad ri an Ma uri ca Di rac
ve Wolf gang Pau li gi bi bi lim adam la rı ta ra fın dan ge liş ti ril di. Her bi ri ne bu bü -
yük bu luş tan do la yı No bel ödü lü ve ril di.
20 Darwin'in Açmazı: Ruh