Page 136 - Dünya Hayatında Tüm Zevkleri Tüketenler

134 DÜNYA HAYATINDA TÜM ZEVKLERİ TÜKETENLER

artırır. Akıllı insanın sohbeti, konuşmaları ve tüm tavırları çok
zengin olur. Düşünce ufku çok geniş, alışılmışın dışında, benzer-
siz ve örneksizdir. Her tavrı, her sözü hikmetli, doğru ve isa-
betlidir.
İşte cahiliye toplumu bu önemli ve hayati özellikten yok-
sundur. Yaşamlarını aklın kullanılmadığı, ezbere yaşanılan, top-
lum psikolojisiyle, "kim ne der" düşüncesiyle hareket edilen bir
dünyada sürdürürler. Bu da ortaya, eksikliklerini fark edeme-
yen, bunlara kalıcı çözümler getiremeyen, mutluluğu yanlış
yollarda arayan bir insan modeli çıkmasına neden olur.

İffetli, vakarlı ve onurlu olmanın zevkini
yitirmişlerdir
Cahiliye toplumlarında insanlar birbirlerine belirli bazı
maddi değerlere göre saygı duyarlar. Ancak bu saygı içten
gelen değil, çoğunlukla sahte ve karşı tarafın sahip olduğu
imkanlardan menfaat elde etmeye dayalı bir duygudur.
İnsanların birbirlerine karşı gerçek anlamda saygı duymalarını
sağlayacak özellikler ise, bu maddi değerlerle hiçbir şekilde
ölçülemeyecek kadar kıymetli ve taklidi mümkün olmayan
erdemlerdir. İffet, vakar ve onur gibi kavramlar bu erdemler-
den bazılarıdır. Bu kavramlar bir insana değer ve anlam kazan-
dıran, insanların gözünde gerçek anlamda saygı ve sevgi uyan-
dıran özelliklerdir. Dünyanın en zengin, en güzel ya da en rüt-
beli insanı olsa dahi, bunların hiçbiri insanların ruhunda iffetli,
vakarlı ve onurlu bir insana karşı duyulan saygı hissini oluştu-
ramaz. İffetli ve vakarlı bir insana doğal bir saygı duyulur. Bu
özelliklere sahip olan bir insanın doğal bir heybeti ve güzelliği,
doğal bir ruh derinliği ve asaleti vardır.