Page 136 - Doğadaki Mühendislik
P. 136

Doğadaki Mühendislik
               kendilerine daha yakın olduğu için herhangi bir proteinle bağ kurmuş
               olsalardı, bugün tüycük adını verdiğimiz yapılar asla var olmazlardı.
                  Tübilin moleküllerinin tasarımını incelemeye devam ettikçe, gide-
               rek daha da kompleks hale gelen bir yapı ile karşılaşırız.
                  Bu molekülde 10 tane kısa, iğneye benzer çıkıntı bulunmaktadır.
               Alt tarafta bu çıkıntıların içine tam olarak oturan 10 girinti mevcuttur.
               Çünkü tüm çıkıntılardan sadece birindeki farklılık tübilinin gerekli
               bağlantıyı kurmasını engelleyecektir. Bu durum çok kesin ve net bir
               şekilde her bir tübilin molekülünün, biri diğerine uygun olacak şekil-
               de yaratıldığını kanıtlamaktadır.


                  Tüy cü ğün Ha re ke ti ni Sağ la yan Bağ lan tı lar
                  Hücre incelendiğinde, tıpkı tübilin molekülleri gibi birbirlerine tu-
               tunan mikrotüplere de rastlanacaktır. Ancak mikrotüpler arasındaki
               bağlantı tübilinlerinki gibi birbirlerine tutunma şeklinde değildir.
               Mikrotüpler ancak başka proteinlerin yardımı sayesinde birbirlerine
               tutunabilirler. Bu durumun son derece önemli bir nedeni vardır.
                   Mikrotüplerin hücrede çok fazla görevi vardır ve bu görevlerin
               pek çoğu da ancak mikrotüpler tek başlarına olduğunda yerine getiri-

               lebilmektedir. Ne var ki tüycüklerin hareketi gibi diğer bazı işler için
               de birbirine bağlantılı mikrotüpler lazımdır. İşte bu nedenle mikro-



                        Neksin                           Mikrotübün hareketi, mikrotübü
                                                         oluşturan moleküller arasındaki
                                                         bağlayıcı proteinlerle sağlanır.
                                                         Hareketi sağlayan ana unsur, es-
                        Dinein
                                                         nek neksin proteinidir. Dinein
                                                         proteini moleküller üzerinde ka-
                                                         yınca bu, bükülme hareketine dö-
                                                         nüşecektir.
                        Neksin


                                               134
   131   132   133   134   135   136   137   138   139   140   141