Page 136 - Doğadaki Mühendislik
P. 136
Doğadaki Mühendislik
kendilerine daha yakın olduğu için herhangi bir proteinle bağ kurmuş
olsalardı, bugün tüycük adını verdiğimiz yapılar asla var olmazlardı.
Tübilin moleküllerinin tasarımını incelemeye devam ettikçe, gide-
rek daha da kompleks hale gelen bir yapı ile karşılaşırız.
Bu molekülde 10 tane kısa, iğneye benzer çıkıntı bulunmaktadır.
Alt tarafta bu çıkıntıların içine tam olarak oturan 10 girinti mevcuttur.
Çünkü tüm çıkıntılardan sadece birindeki farklılık tübilinin gerekli
bağlantıyı kurmasını engelleyecektir. Bu durum çok kesin ve net bir
şekilde her bir tübilin molekülünün, biri diğerine uygun olacak şekil-
de yaratıldığını kanıtlamaktadır.
Tüy cü ğün Ha re ke ti ni Sağ la yan Bağ lan tı lar
Hücre incelendiğinde, tıpkı tübilin molekülleri gibi birbirlerine tu-
tunan mikrotüplere de rastlanacaktır. Ancak mikrotüpler arasındaki
bağlantı tübilinlerinki gibi birbirlerine tutunma şeklinde değildir.
Mikrotüpler ancak başka proteinlerin yardımı sayesinde birbirlerine
tutunabilirler. Bu durumun son derece önemli bir nedeni vardır.
Mikrotüplerin hücrede çok fazla görevi vardır ve bu görevlerin
pek çoğu da ancak mikrotüpler tek başlarına olduğunda yerine getiri-
lebilmektedir. Ne var ki tüycüklerin hareketi gibi diğer bazı işler için
de birbirine bağlantılı mikrotüpler lazımdır. İşte bu nedenle mikro-
Neksin Mikrotübün hareketi, mikrotübü
oluşturan moleküller arasındaki
bağlayıcı proteinlerle sağlanır.
Hareketi sağlayan ana unsur, es-
Dinein
nek neksin proteinidir. Dinein
proteini moleküller üzerinde ka-
yınca bu, bükülme hareketine dö-
nüşecektir.
Neksin
134