Page 140 - Doğadaki Mühendislik

Doğadaki Mühendislik
devam ettikçe gerilim artar. Mikrotüpler esnek oldukları için dinein
proteininin karşı sütunda neden olduğu kayma hareketi zamanla bü-
külme hareketine dönüşmüş olur.

Tüy cük ler de ki Me ka nik Sis tem Te sa dü fen Olu şa maz
Buraya kadar anlatılanlardan da anlaşıldığı gibi tüycüklerde ta-
mamen birbirine bağlı işleyen mekanik bir sistem tasarlanmıştır.
Mekanik sistemleri tasarlamak sanıldığı kadar kolay değildir. Çünkü
kurulacak sistemdeki tüm elemanların sayısı tam gerektiği kadar ol-
malı, hepsinin bütün özellikleri tam olmalıdır. En ufak bir eksiklik,
sonucu olumsuz yönde etkileyebilir.
Bunu görmek için kardeşinizin ya da çocuğunuzun hareket eden
oyuncaklarından en basitini alın ve şöyle bir göz atın. Hareket etme-
lerini sağlayan parçalardan tek bir tanesi olmasa elinizdeki oyuncak
çalışmayacaktır. Ya da kapı kollarını düşünün. Bağlantı elemanların-
dan bir tanesi eksik olsa kapı kolu hiçbir işe yaramayan metal parça-
ları haline gelecektir.
Şimdi de tüycükteki hareketi sağlamak için lazım olan parçaları
hatırlayalım:

1. Mikrotüpler: Tüycüklerin ana yapısını oluşturan unsurlardır.
Varlıkları, bir inşaatın bina olarak kabul edilmesi için gerekli olan duvarla-
rın varlığı kadar şarttır. Eğer mikrotüpler olmasaydı motor kolunun üzerin-
de kayabileceği hiçbir parça olmayacaktı.
2. Motor: Tüycüklerin, dolayısıyla mikrotüplerin hareket edebilmeleri
için mutlaka olmalıdır.
3. Bağlayıcılar: Komşu sütunları hareketlendirebilmek için bağlayıcıla-
ra ihtiyaç vardır. Ayrışma hareketini bükülme hareketine dönüştürür ve ya-
pının yıkılıp dağılmasını engellerler.

Hareket sisteminin başarılı olarak çalışması için elemanların yapı-
sal özellikleri de son derece önemlidir. Bu özelliklerdeki bir fazlalık

138