Page 660 - Üst Akıl İngiliz Derin Devleti'nin İç Yüzü 1. Cilt

658

Lozan'da

Kapİtülasyonlar

Konusu

K apitülasyon deyimi genel olarak bir ülkenin, başka bir ülkede

yaşayan vatandaşlarının ve konsoloslarının o ülkede sahip

etmektedir. oldukları mali, ticari, hukuki, idari vb. ayrıcalıkları ifade

Osmanlı İmparatorluğu, bu ayrıcalıkları 16. yüzyıldan itibaren
Avrupa devletlerine ve bu devletlerin vatandaşlarına vermeye başladığın-

da, elbette ki hedefi başkaydı. İmparatorluk yükseliş dönemindeydi;
dönemin şartlarına uygun olarak verilmiş bu ayrıcalıkların ekonomiye
katkısının olacağı düşünülüyordu. Osmanlı, o dönemde böylesine sakın-
calı bir ayrıcalığın ileride nelere mal olacağını hesap edememişti.

İlk defa Fatih Sultan Mehmet döneminde Venediklilere verilen kapi-

tülasyonlar, Kanuni Sultan Süleyman döneminde Fransızlara da verilmiş
ve ilerleyen dönemlerde başta İngiltere olmak üzere diğer devletlere de

ÜST AKIL İNGİLİZ DERİN DEVLETİNİN İÇYÜZÜ