Page 199 - Kuran Bilime Yol Gösterir

‹man Eden Bilim Adamlar›

‹ ‹b bn n- -i i R Rü üfl fld d ( (1 11 12 26 6- -1 11 19 98 8) )

Bat› dünyas›nda Averroes ismi ile ta-
n›nan Endülüslü felsefe, f›k›h, ma-
tematik ve t›p alimidir. En önem-
li felsefi eseri Tehâfüt-ül Tehâfüt
(Çeliflkilerin Çeliflkileri)'tür.
Aristo'nun düflünce sistemini ‹s-
lam ile kaynaflt›rmaya çal›flm›flt›r.
Bat›da Aristo'nun miras›n›n yeni-
den keflfedilmesi, ‹bn-i Rüfld'ün
eserlerinin 12. yüzy›l bafllar›nda La-
› ›p p, , m ma at te em ma at ti ik k, , f fe el ls se ef fe e v ve e f f› ›k k› ›h h tinceye tercümesi ile bafllam›fl ve
T Ta al li im mi i o ol la an n ‹ ‹b bn n- -i i R Rü üfl fld d. .
yap›tlar› ça¤lar boyunca Do¤u ve
Bat› düflüncesini etkilemeyi sürdür-
müfltür. Ondan en çok etkilenenler Musevi bilgin ‹bn Meymun, H›risti-
yan düflünür Akinolu Thomas ve Protestan reformcu Martin Luther ol-
mufltur. Kitaplar› on cilt halinde ‹talya'da bas›lm›fl ve hem ‹talya hem de
Fransa üniversitelerinde ders kitab› olarak okutulmufltur. 227
‹nsan vücudunu "y ya ar ra at t› ›l l› ›fl fl› › i it ti ib ba ar ri iy yl le e A Al ll la ah h' '› ›n n o ol la a¤ ¤a an nü üs st tü ü e es se er ri i" 228 olarak
gören ‹bn-i Rüfld "incelemek üzere vücudun kesilip parçalara ayr›lmas›
inanc› kuvvetlendirir" demifltir. 229 Nöroloji ve nörobilim dal›nda, ‹bn-i
Rüfld, Parkinson hastal›¤›n›n varl›¤›n› ve fotoreseptör özelliklerin retina-
ya ait oldu¤unu ortaya koymufltur. 230
Fizik alan›nda ise ‹bn-i Rüfld, kuvveti; "maddesel bir varl›¤›n kinetik
durumunu de¤ifltirmede iflin yap›lma h›z›" olarak tan›mlayan ve ölçen ilk
kiflidir. Ayr›ca, "kuvvetin etkisi ve ölçümünün, maddesel olarak dirençli
bir kütlenin kinetik durumundaki de¤ifliklik" oldu¤unu iddia eden ilk ki-
fli de yine ‹bn-i Rüfld'dür. 231

B Be ed di iü üz zz za am ma an n C Ce ez ze er ri i ( (1 11 13 36 6- -1 12 20 06 6) )

Bat›l› kaynaklar›n "Ça¤›n Doru¤una Ulaflm›fl Müslüman Mühendis" di-
ye tarif etti¤i Cezeri, Do¤u Anadolu'da Diyarbak›r Artuklu Saray›'nda 32
y›l baflmühendislik yapt›. Burada ilmi çal›flmalar yapan Cezeri, ayn› za-

Adnan Oktar 1 19 97 7