Page 208 - Kuran Bilime Yol Gösterir
P. 208
K K U U R R A A N N B B ‹ ‹ L L ‹ ‹ M M E E Y Y O O L L G G Ö Ö S S T T E E R R ‹ ‹ R R
Mahmut fi fii ir rv va an ni i ( (1 13 37 75 5- -1 14 45 50 0) )
Mahmut
Osmanl› t›bb›n›n, ilk hekimlerinden biri kabul edilen fiirvani yaflad›¤›
dönem boyunca 11 tane eser kaleme alm›fl ve tüm eserlerini dönemin dev-
let büyüklerine ithaf etmifltir. 246
Fatih Sultan Mehmet'e ithaf edilen son eseri ve eserleri aras›nda en
önemlisi olan Mürflid, Osmanl› t›bb›nda göz hastal›klar›na ait en hacimli
eser olarak bilinmektedir. 247
Yazd›¤› bir baflka eser olan Tuhfe-i Muradi ise, içerdi¤i bilgiler nedeni
ile Anadolu'da yaz›lan ilk t›p eserleri listesine al›nm›flt›r. Konu, temelin-
de k›ymetli tafllara dayansa da bu tafllar›n t›pta kullan›m›n›n da anlat›l-
mas›ndan dolay›, tarihçiler taraf›ndan bir t›p kitab› olarak kabul edilmek-
tedir. 248
fiirvani'nin eserlerinin 4'ü Arapça, 6's› ise Türkçe olarak kaleme al›n-
m›flt›r. ‹lk devir Osmanl› t›bb›nda bu kadar üretken ikinci bir t›p yazar›
yoktur. 249
fi fie er ra af fe ed dd di in n S Sa ab bu un nc cu uo o¤ ¤l lu u ( (1 13 38 86 6- -1 14 47 70 0) )
Eserleriyle Osmanl› döneminde t›p ilminin geliflmesinde katk›da bu-
lunmufltur. Sabuncuo¤lu'nun Türkçe yazd›¤› ilk cerrahi kitab› olan Cerre-
hiyet el- Haniyye, cerrahi müdahaleleri ilk kez minyatürle gösterdi¤i için
t›p tarihinde çok ünlenmifltir. 250
Zehravi'nin kitab›n› gelifltererek yazd›¤› Kitabü'l Tasrif'de aletlerin ya-
n› s›ra ameliyatlar›n nas›l yap›ld›¤›n› gösteren temsili resimler vard›r.
‹laçlarla ilgili olan Mücerrebname adl› bir eseri daha vard›r. 251
A Ak kfl fle em ms se ed dd di in n ( (1 13 38 89 9- -1 14 45 59 9) )
T›p, astronomi, biyoloji ve matematikte dönemin ünlü bilim adam› ol-
mufltur. T›p ile ilgili Türkçe yazd›¤› Maidet'ül Hayat (Hayat Maddesi) ve
Arapça yazd›¤› Hall-i Müflkilat (Güçlüklerin Halli) ve Risalet-ün Nuriye
(Nur Risalesi) adl› tasavvuf kitaplar› bilinen ünlü eserleridir. 252
Maddet-ül-Hayat adl› eserinde, "Hastal›klar›n insanlarda birer birer or-
taya ç›kt›¤›n› sanmak yanl›flt›r. Hastal›klar insandan insana bulaflmak su-
2 20 06 6 Harun Yahya