Page 180 - Deniz Altındaki Muhteşem Dünya
P. 180
DENİZ ALTINDAKİ
MUHTEŞEM DÜNYA
Teknoloji Harikası Cam Süngerleri
Bir bina düşünelim... Dış yüzeyi parlak ve son derece estetik görünüme sahip bir cam-
dan oluşsun. Üstelik bu cam bina öyle sağlam temellerle yere bağlanmış olsun ki en şid-
detli depremlere dahi dayansın. Ayrıca binayı oluşturan cam da her türlü darbeye kırıl-
madan karşı koyabilsin... Bu, günümüz şartlarında insanlar için çok uzak görünen, ideal bir
modeldir. Ancak Rabbimiz'in benzersiz yaratma sanatı vesilesiyle, böyle bir cam bina ör-
neğine okyanusların derinliklerinde rastlanmaktadır.
"Venüs Çiçek Süngeri" de denilen cam süngerler (Euplectella aspergillum), bir çift kari-
desin yuva yapabileceği büyüklükte cam bir bina inşa ederler. Malzemesi cam olmasına
rağmen, binanın iskeleti son derece esnektir. İşte bu özelliklerinden dolayı okyanus dibin-
de dünyanın en dayanıklı camını üreten canlı olarak bilinirler. Batı Pasifik Okyanusu'nun
1.000 m derinliklerinde yaşayan bu süngerler, okyanus zeminine cam tellerle bağlanırlar.
Bu öylesine sıkı bir bağdır ki, bu sayede okyanus akıntıları ve etkilerine karşı koyar ve kop-
madan yaşamlarını devam ettirebilirler. Süngerin okyanus tabanına böylesine sağlam bağ-
lanmasını sağlayan yapı ise, ancak elektron mikroskobu altındaki incelemelerle ortaya çık-
maktadır.
Benzersiz Bir İnşaat: Kırılmayan Camdan İskelet
Kırılgan bir malzeme olan camı, dayanıklı bir yapı malzemesine dönüştüren Venüs
süngeri, iskeletinin inşasında, makine mühendisliği ders kitaplarında geçen temel prensip-
lerden bir çoğunu kullanır. Bu cam kafesler, en az yedi katlı yapısal bir dü-
zenleme ile inşa edilir. Deniz zemininden itibaren 20-30 santi-
metre kadar yükselen bu güçlü cam kafeslerin mimari-
sini anlayabilmek için, metrenin milyonda biri ve
milyarda biri gibi ölçülerle düşünmek gerekir.
İskeletin temel yapısını oluşturan ve
"spikül" denilen iğne benzeri cam
çubukların çapı, bir metrenin
10 ila 100 milyonda biri ka-
dardır. 126 Böylesine küçük
boyutlarda olmasına rağ-
men, çok kompleks
bir yapıya sahiptir.
Yaklaşık insan saçı
kalınlığındaki bu
çubuklar, kafesin
kirişleri vazifesi gö-
178