Page 103 - Kavimlerin Helakı
P. 103
Harun Yahya (Adnan Oktar) 101
olaylara ve dinsel yeniliklere kesin olarak kap›lar›n› kapal› tutuyordu.
Antik Yunan gezginleri taraf›ndan da tespit edilen bu ç›lg›n tutuculuk,
yukar›da da aç›klad›¤›m›z gibi, M›s›r'›n do¤al co¤rafi koflullar›ndan kay-
naklanmaktayd›.
Firavunlar›n halka benimsettirdi¤i resmi din, eski ve geleneksel olan
herfleye kat›ks›z bir ba¤l›l›¤› zorunlu k›l›yordu. Oysa IV. Amenofis, resmi
dini benimsemiyordu. Tarihçi Ernst Gombrich flöyle yaz›yor:
Eski gelene¤in kutsad›¤› birçok al›flkanl›¤› kald›r›p, halk›n›n, garip bir biçimde
betimlenmifl say›s›z tanr›s›na sayg› göstermek istemedi. Onun için tek bir yü-
ce tanr› vard›, o da Aton'du. Aton'a tapt› ve onu günefl biçiminde imgelefltirt-
ti. Öteki tanr›lar›n rahiplerinin etkisinden korunmak için, saray›n› bugünkü
El-Amarna'ya tafl›d›. 34
Babas›n›n ölümünden sonra genç yafltaki IV. Amenofis, büyük bir
bask›ya maruz kald›. Bu bask›n›n sebebi, geleneksel çok tanr›l› M›s›r di-
nini de¤ifltirerek tek tanr› inanc›na dayal› bir din getirmifl olmas› ve her
alanda köklü de¤iflikliklere giriflmesiydi. Ancak Teb önde gelenleri bu di-
ni tebli¤ etmesine müsaade etmediler. IV. Amenofis ve ahalisi Teb flehrin-
den uzaklaflarak Tell El-Amarna'ya yerlefltiler. Burada "Akh-en-aton"
ad›nda yeni ve modern bir flehir infla ettiler. IV. Amenofis de "Amon'un
Hoflnutlu¤u" anlam›na gelen ad›n›, Akh-en-aton yani "Aton'a Boyun
E¤en" olarak de¤ifltirdi. Amon, çok tanr›l› M›s›r dininde en büyük toteme
verilen isimdi. Aton ise, Amenofis'e göre "göklerin ve yerin yarat›c›s›" idi,
ki bu s›fatla Allah'› kast etmifl olmas› kuvvetle muhtemeldir.
Bu geliflmelerden hoflnut olmayan Amon Rahipleri, ülkenin içinde
bulundu¤u bir ekonomik krizden de faydalanarak Akhenaton'un gücünü
elinden almak istediler. Düzenlenen bir komplo ile Akhenaton zehirlene-
rek öldürüldü. Ondan sonra gelen firavunlar da hep rahiplerin etkisi al-
t›nda kald›lar.
Akhenaton'dan sonra bafla asker kökenli firavunlar geçti. Bunlar es-
ki geleneksel çok tanr›l› dini yeniden yayg›nlaflt›rd›lar ve eskiye dönüfl
için önemli bir çaba harcad›lar. Yaklafl›k bir yüzy›l sonra da M›s›r tarihi-
nin en uzun süre hükümdarl›k yapacak firavunu II. Ramses bafla geçti.