Page 169 - Gizli El Bosna'da

SAVAfi, KATL‹AM VE D‹PLOMAS‹ 167

ni yard›m"›n ne oldu¤unu ortaya koyarak flöyle diyordu:

Birço¤unuz için umulmad›k ve izah edilemez bir direnme gösterdik. Sadece
hafif silahlarla donanm›fl 20 ila 150 silahl› kifliden oluflan gruplarla bafllad›k ve
on binlerce sald›rgan askeri nötralize eden ve binden fazla tank ve z›rhl› araç-
lar›n› tahrip eden 150 bin askerlik bir ordu oluflturduk. Savunmam›z güçlen-
dikçe, bize yard›m niyetiniz giderek azald›. Niçin? Bunun bir cevab› var m›?

Izetbegovi¡'in sordu¤u soru önemli ve anlaml›yd›: Bosnal›lar güçlendik-
çe, Bar›fl Gücü'nden gelen "insani yard›m" azalm›flt›. Elbette bunun tek bir ce-
vab› vard›: Bat›, Bosnal›lar›n S›rplara karfl› galip gelmesini istemiyordu. Yap›-
lan "insani yard›m", yaln›zca Bat› ile S›rplar aras›ndaki gizli ittifak› örtmek ve
"tarafs›z" gözükmek içindi. Bunun için de, ekonomideki "marjinal kar" prensi-
bi kullan›l›yor, "insani yard›m" yap›yor gözükmenin verece¤i propagandatif
faydaya karfl›, Müslümanlara en az yard›m yap›lmaya çal›fl›l›yordu. Ancak
Müslümanlar güçlenmeye bafllad›¤›nda, Izetbegovi¡'in vurgulad›¤› gibi, bu
"insani yard›m" tümüyle duruyordu.
Hem "insani yard›m"lar, hem de Bat›l› güçlerin Bosna yanl›s› gibi gözü-
ken di¤er giriflimleri, yaln›zca "Müslümanlara yard›m eder gözükmek ama
gerçekte hiçbir yard›m yapmamak için özen göstermek" prensibine göre dü-
zenliyordu. Bunun da ötesinde, baz› "insani" giriflimler, do¤rudan Müslüman-
lara yönelik bir tuzak niteli¤indeydi. En önemlilerinden biri de, "güvenli böl-
geler"di.

Güvenli Bölgeler Tuza¤›, Srebrenica'n›n Öyküsü
ve Morton Abramowitz'in Misyonu

Vance-Owen Plan› H›rvat-Müslüman ittifak›n› bozduktan sonra, S›rplar
yaln›zca Do¤u Bosna'da de¤il, ülkenin baflka bölgelerinde de askeri kazançlar
elde ettiler. Öte yandan H›rvatlar da eskiden Müslümanlara ait olan Orta Bos-
na'daki baz› bölgeleri ele geçirdiler. Bu geliflme, Vance-Owen Plan›'nda öngö-
rülen harita paylafl›m›n› "bile" mümkün k›lm›yordu. Bu noktada Bat›l› güçler,
daha do¤rusu Bat›n›n içindeki "gizli el", yeni bir "çözüm" gelifltirdi. ‹lk bak›flta
Müslümanlar› S›rplar›n elinde ölmekten kurtarmak gibi bir amaç tafl›yan bu
yeni "çözüm", gerçekte ayn› Vance-Owen Plan› gibi S›rplara büyük bir strate-
jik avantaj sa¤layacak flekilde tasarlanm›fl bir tuzakt›.
Bu yeni "çözüm", 22 May›s 1993'te Washington'da toplanan ABD, Rus-
ya, ‹ngiltere, Fransa ve ‹spanya'n›n ortak karar› ile flekillenmiflti ve Müslüman-
lar›n kuflat›ld›¤› alt› kentte (Saraybosna, Tuzla, Ûepa, GoraΩde, Srebrenica ve
Biha¡) "güvenli bölgeler" oluflturulmas›n›, bu bölgelerin S›rp sald›r›lar›na kar-