Page 61 - Gizli El Bosna'da

SIRP VAHfiET‹N‹N TAR‹H‹ 59

Balkan Savafl› s›ras›nda Osmanl› ordular›n› gerileten S›rplar, Müslüman Arna-
vut köylülerini toplu katliamlardan geçirmifl, on binlerce Müslüman Slav'› Ma-
kedonya'dan sürmüfl, Bulgaristan'daki Müslümanlar› din de¤ifltirmeye zorla-
m›fl, baz›lar›n› katletmifllerdi. ‹flte bu nedenle, Bosnal›lar›n çok büyük bir bölü-
mü Avusturya-Macaristan yönetimine sad›k kald› ve I. Dünya Savafl›'n›n S›rp-
lar ve müttefikleri taraf›ndan kazan›lmamas› için dua etti. Noel Malcolm'un
ifadesiyle, "ülkelerinin S›rplar taraf›ndan yutuldu¤unu görmek istemiyorlar-
d›". 64
Müslümanlar›n bu endiflelerinde hakl› olduklar› savafl›n hemen sonun-
da aç›k bir biçimde ortaya ç›kt›. Ma¤lup Avusturya-Macaristan ordular› tara-
f›ndan terk edilen Bosna, 1918'in son günlerinde S›rp ve Karada¤ birlikleri ta-
raf›ndan teslim al›nmaya bafllanm›flt›. S›rplar geldiler ve öldürmeye bafllad›-
lar. Reis-ül Ulema DΩemaluddin ˚au§evi¡, Mart 1919'da bir Frans›z gazeteciye,
ülkeye giren S›rp birlikleri taraf›ndan yaln›zca Kuzey Bosna'da 1.000 Müslü-
man erke¤in öldürüldü¤ünü, 76 kad›n›n diri diri yak›ld›¤›n› ve 270 Müslüman
köyünün ya¤maland›¤›n› aç›klayacakt›. 65
S›rp birlikleri taraf›ndan gerçeklefltirilen bu eylemler, S›rp otoriteleri ta-
raf›ndan hiçbir flekilde engellenmemifl, hatta k›nanmam›flt›. Çünkü Belg-
rad'daki hükümet, Bosnal› Müslümanlar›n varl›¤›n› yeni kurulacak devletin
etnik ve dini kimli¤i aç›s›ndan ciddi bir sorun olarak görüyor ve Müslümanla-
ra karfl› katliam yönteminin kullan›lmas› opsiyonu üzerinde ciddi olarak du-
ruyordu. S›rp hükümetinin bakanlar›ndan Stojan Proti¡, 1917 y›l›nda, Bosnal›
Müslümanlar sorununun "çözülmesi" için toplu katliamlar ve zorla din de¤ifl-
tirtmelere dayal› bir "program önergesi" sunmufltu. 66
Ancak bu planlar—bir süre için—rafa kald›r›ld› ve Müslümanlar bu bü-
yük tehlikeyi az önce sözünü etti¤imiz kay›plarla atlatt›lar. Yeni kurulan dev-
lete, S›rp-H›rvat-Sloven Krall›¤› ad› verildi. Bir süre sonra "Yugoslavya" ad›n›
alacak olan bu monarfli, asl›nda S›rplar›n gözünde bir "S›rboslavya" idi. Slo-
ven ve H›rvatlar› kurucu halk olarak kabul etmifllerdi, ama nihai hedefleri bu
"Katolikleflmifl" S›rplar› uzun vadede asimile etmek ya da zay›flatarak kesin
bir S›rp boyunduru¤u alt›na almakt›. Bosnal› Müslümanlara yönelik bak›fl aç›-
lar› ise daha da düflmancayd›. Onlar›n varl›¤›n› bile kabul etmemifl, milli kim-
liklerini tan›mam›fllard›. Müslümanlar, onlar›n gözünde "‹slamlaflm›fl S›rp-
lar"d›. Ama bu durum, "Katolikleflmifl S›rplar"›nkine de benzemiyordu. Çün-
kü ‹slamlaflm›fl olmak, Katolikleflmifl olmaktan çok daha büyük bir suçtu. ‹s-
lam, "S›rpl›¤›n" tarihteki en büyük düflman› olan Osmanl›'n›n hat›ras›yd› ve
bu kimli¤e sahip olan Bosnal›lar, o en büyük düflman›n birer uzant›s› olarak
görülüyorlard›. Belgrad'da iflte bu nedenle "Müslümanlar sorunu"nun katliam
yoluyla çözülmesi yönünde fikir jimnastikleri yap›l›yordu. Bu denli "radikal"