Page 63 - Gizli El Bosna'da

SIRP VAHfiET‹N‹N TAR‹H‹ 61

bir çözüm, H›rvatlar ve Slovenler için hiçbir zaman gündeme gelmedi.
Bu ortamda Müslümanlara sessiz bir biçimde dinlerini ve kimliklerini
korumaktan baflka yapacak bir fley kalm›yordu. fiubat 1919'da kurulan Yugos-
lavya Müslüman Örgütü ve onun becerikli lideri Mehmed Spaho, 1940'l› y›lla-
ra kadar sürecek olan bu f›rt›na öncesi dönemde ellerinden geleni yapt›lar.
Ancak f›rt›nan›n haz›rl›klar› yap›l›yordu. Hem de tan›d›k bir virüs mer-
kezinde. Masonluk, S›rp-H›rvat-Sloven Krall›¤› içinde de etkili bir güçtü ve
önceki y›llarda oldu¤u gibi, yine S›rp milliyetçili¤i ile özdefl haldeydi. 1919'da,
yeni kurulmufl olan Krall›¤›n ad›ndan hareketle, Belgrad'da "S›rplar›n, H›rvat-
lar›n ve Slovenlerin Büyük Locas›" kuruldu. Bu Belgrad Locas›, asl›nda Petar
I¯ko'dan Vuk KaradΩi¡'e büyük S›rp milliyetçilerini yetifltirmifl olan eski Belg-
rad locas›n›n devam›yd›. Locan›n S›rp milliyetçili¤i ile olan ba¤lant›s› ise, ön-
ceki sayfalarda da de¤indi¤imiz üzere, duvarlar›ndan bile okunabiliyordu.
Önceden de belirtti¤imiz gibi, "camileri ve minareleri parçalay›n" dizeleriyle
ünlenen, S›rp milliyetçili¤inin efsanevi flairi Petar Petrovi¡ Njego§'un resimle-
ri, loca duvarlar›na as›lm›flt›. 67
Bu locan›n, 1926 y›l›nda bast›¤›, yaln›zca loca üyelerine mahsus ve için-
de locada al›nan kararlar›n, kabul edilen prensiplerin bulundu¤u kitapç›k ise,
masonlar›n Bosna-Hersek'te yaflayan Müslümanlardan dolay› o dönemlerde
duyduklar› rahats›zl›¤› gösteriyordu. Maçonnique De Belgrade: Compte Rendu
Officiel bafll›kl› kitapç›kta, masonik idealler aç›s›ndan Krall›k s›n›rlar› içindeki
flartlar› inceleyen locan›n, Bosnal› Müslümanlara özel bir ilgi gösterdi¤i görü-
lüyordu:

Masonik hedef ve ideallerin tesisi için uygun olmayan flartlar›n göz önünde
bulundurulmas› gerekir... Bosna ve Hersek bölgelerindeki Müslüman nüfus,
bu flartlar›n en önemlisini teflkil etmektedir. Bu toplumun ba¤›ms›z bir kimlik
alt›nda geliflmesi ve otonom bir yap›ya kavuflmas›, masonik idealler aç›s›ndan,
Belgrad Locas›'n›n oluflmas›ndan fliddetle kaç›nmas› gereken bir durumdur.
Böyle bir durumun oluflmamas› için azami özen gösterilmelidir. 68

S›rp milliyetçili¤inin genelkurmay› görünümündeki Belgrad Locas›'n›n
metinlerinde yer alan bu sat›rlar son derece önemliydi. Çünkü masonluk, ulus-
lararas› bir güçtü ve S›rp masonlar›n›n verdi¤i bu karar, Bat›l› biraderleri tara-
f›ndan da desteklenecekti.
II. Dünya Savafl› ve Bosnal› Müslümanlar için ilk büyük katliam›n vakti
ise giderek yaklafl›yordu.