Page 34 - Koku ve Tat Mucizesi
P. 34
Koku ve Tat Mucizesi
ki ye mek le ri kok la ya lım, te red düt et me den kok la dı ğı mız ye me ği ta nı rız.
Kok la ya rak, piş mek te olan bir ye me ğin pi şip piş me di ği ni an lar, buz do la -
bın da ki ye me ğin bo zu lup bo zul ma dı ğı nı fark ede riz. Has ta ne, lo kan ta,
mar ket, okul ve ya ev gi bi pek çok or ta mı ko ku la rın dan ayırt ede bi li riz.
Ko ku du yu mu zun ka pa si te si dü şün dü ğü müz den çok da ha bü yük -
tür. Hat ta ba zı araş tır ma cı lar bu nu be lir li bir ra kam la sı nır lan dır ma nın
yan lış ola ca ğı nı, zi ra ko ku du yu mu zun sa yı la ma ya cak ka dar çok kim ya -
sal bi le şi mi ayırt ede bi le cek dü zey de ol du ğu nu ifa de et mek te ler. Şim di,
17
bu "be ce rik li" ve "ye te nek li" sis te mi oluş tu ran ya ra tı lış ha ri ka la rı na da ha
ya kın dan ba ka lım.
Mu kus da ki İna nıl maz Ha re ket li lik
Göz le ri mi zin ara sı nın he men al tın da, bu run ka nal la rı mı zın üst ta ra -
2
fın da bi rer ko ku böl ge si bu lu nur. (Şe kil 6) Bun la rın her bi ri 2.5 cm yer
kap lar ve mu kus sal gı sıy la çe pe çev re sa rı lı dır. Mu kus ya pış kan bir sı vı -
dır; "Bow man be zi" ta ra fın dan sal gı la nır. Ko ku böl ge si ni kap la yan mu kus
ta ba ka sı yak la şık 0.06 mm ka lın lı ğın da dır. Eğer mu kus ka lın lı ğı bi raz
18
da ha faz la ol say dı, ko ku al ma ka pa si te miz ol duk ça dü şe cek ti. Nez le ol -
du ğu nuz za man lar da ko ku du yar lı lı ğı nı zın azal ma sı nın ne de ni mu kus
üre ti min de ki ar tış tır. Söz ko nu su ka lın lık da ha az ol say dı; vü cu dun sa -
vun ma sis te mi za yıf la ya cak ve mu kus ta ba ka nın için de ki ko ku tüy cük le -
ri ko lay lık la tah rip ola cak tı.
Mu ku sun ba zı te mel gö rev le ri bir sü re dir bi lin mek te dir. Bun lar ara -
sın da, bu run için de ki ku ru ma yı en gel le mek ve ya ban cı kim ya sal mad de le -
re kar şı bir sa vun ma sis te mi oluş tur mak sa yı la bi lir. Mu ku sun son de re ce
or ga ni ze bir ya pı ol du ğu ve ide al bir or tam oluş tur du ğu ise ya kın za man -
lar da an la şıl mış tır. Ger çek ten de mu kus, pro te in ler, en zim ler, mu ko po li -
19
sak ka rit ler, im mu nog lo bu lin ler ve li pit ten olu şan zen gin bir ka rı şım dır.
32