Page 137 - Burxanova D. Tuproq_fizikasi va iqlim o'quv qo'llanma
P. 137
- ishtirokchilarning munosabatlari individval yoki guruhiy tartibda taqdimot qilinadi.
FSMU tahlili qatnashchilarda kasbiy-nazariy bilimlarni amaliy mashqlar va
mavjud tajribalar asosida tezroq va muvaffaqiyatli o‘zlashtirilishiga asos bo‘ladi.
Namuna.
Fikr: “Tuproqlarni organik moddalar bilan boyitish tuproq unumdorligini
oshirishdagi asosiy omillardan biridir”.
Topshiriq: Mazkur fikrga nisbatan munosabatingizni FSMU orqali tahlil
qiling.
F - Bu ijobiy fikr, ammo mineral o‘g‘itlar tuproq unumdorligini oshiradi
degani asosli fikr emas.
S - Almashlab ekish joriy qilinganida, organik o‘g‘itlar qo‘llanilganda,
tuproq strukturasi donador bo‘lsa tuproq unumdorligi saqlanadi va oshadi. Ammo
mineral o‘g‘it- tuproq unumdorligining elementi.
M - Ekinlar almashlab ekilganida ildizlari azot to‘plovchi tugunak
bakteriyali o‘simliklar tuproqda azotni to‘planishiga, shu bilan tuproq
unumdorligini oshishiga olib keladi. Organik o‘g‘itlar ham tuproqda gumus
to‘planishiga yordam beradi, strukturalik darajasi qanchalik yuqori bo‘lsa, u suvni
shuncha yaxshi singdiradi, o‘zida uzoq tutib turadi va kam bug‘lantiradi, havo va
issiqlik rejimlari qulayroq bo‘ladi, mikrobiologik jarayonlar yaxshi kechadi, demak
gumifikatsiya jarayonlari tezlashadi. Mineral o‘g‘it qo‘llanilganida esa shu
zaminda o‘sayotgan o‘simlik uni o‘zlashtirib o‘zi bilan olib chiqib ketadi.
U - Tuproq unumdorligini oshirish uchun almashlab ekishni joriy etish,
organik o‘g‘itlar solish va tuproq strukturasini yaxshilash chora tadbirlari
qo‘llanilishi kerak. O‘simliklardan rejadagi hosilni olish uchun esa tuproqning
oziqa elementlar bilan ta’minlanganligini bilgan holda mineral o‘g‘itlar solish
tavsiya etiladi.
“Assesment” metodi
Metodning maqsadi: mazkur metod ta’lim oluvchilarning bilim darajasini
baholash, nazorat qilish, o‘zlashtirish ko‘rsatkichi va amaliy ko‘nikmalarini
tekshirishga yo‘naltirilgan. Mazkur texnika orqali ta’lim oluvchilarning bilish
faoliyati turli yo‘nalishlar (test, amaliy ko‘nikmalar, mvammoli
vaziyatlar mashqi, qiyosiy tahlil, 134 simptomlarni aniqlash) bo‘yicha