Page 106 - inside_7decades_1_Edit2.indd

ี
แฉกท่ 6 ทิศ 6 ได้กล่าวถึงบุคคลประเภทต่าง ๆ ท่เราต้องเก่ยวข้องสัมพันธ์ ดุจทิศท่อยู่รอบตัวจัดเป็น
ี
ี
ี
6 ทิศ ดังน ี ้
6.1 ปุรัมภิมทิส ทิศเบ้องหน้า ได้แก่ บิดา มารดา อนุเคราะห์บุตรธิดา ดังน้ ห้ามปรามจาก
ื
ี
ี
ั
ความช่ว ให้ต้งอยู่ในความดี ให้ศึกษาศิลปวิทยา หาคู่ครองท่สมควรให้ มอบทรัพย์สมบัติให้ในโอกาสอันสมควร
ั
ี
บุตรธิดา พึงบ�ารุงมารดาบิดา ดังน้ ท่านเล้ยงเรามาแล้ว เล้ยงท่านตอบ ช่วยท�ากิจของท่าน
ี
ี
ื
ด�ารงวงศ์สกุล ประพฤติตนให้เหมาะสมกับความเป็นทายาท เม่อท่านล่วงลับไปแล้วท�าบุญอุทิศให้ท่าน
ื
6.2 ทักขิณทิส ทิศเบ้องขวา ได้แก่ ครูอาจารย์อนุเคราะห์ศิษย์ ดังน้ ฝึกฝนแนะน�าให้เป็นคนดี
ี
ื
ั
ุ
ิ
ู
ิ
ั
ิ
้
ิ
่
ื
ิ
่
สอนให้เข้าใจแจ่มแจ้ง สอนศลปวทยาให้สนเชง ยกย่องให้ปรากฏในหม่เพอน สร้างเครองค้มกนภยในสารทศ
ี
คือ สอนให้ศิษย์ปฏิบัติได้จริง น�าวิชาไปเล้ยงชีพท�าการงานได้ ศิษย์ต้องพึงบ�ารุงครูอาจารย์ ดังน้ ลุกต้องรับแสดง
ี
ความเคารพ เข้าไปหา ใฝ่ใจเรียน ปรนนิบัติ เรียนศิลปวิทยาโดยเคารพ
ี
6.3 ปัจฉิมทิส ทิศเบ้องหลัง ได้แก่ สามีภรรยา สามีพึงบ�ารุงภรรยา ดังน้ ยกย่องสมฐานะภรรยา
ื
ื
ไม่ดูหม่น ไม่นอกใจ มอบความเป็นใหญ่ในงานบ้านให้ หาเคร่องประดับมากให้เป็นของขวัญ ตามโอกาส
ิ
ิ
ี
ิ
ุ
ี
ภรรยาอนเคราะห์สาม ดงน จดงานบ้านให้เรยบร้อย สงเคราะห์ญาตมตรทงสองฝ่ายด้วยด ี
้
ั
ี
้
ั
ั
ี
ั
ไม่นอกใจ รักษาสมบัติท่หามาได้ ขยันไม่เกียจคร้านในงานท้งปวง
ื
ี
6.4 อุตตรทิส ทิศเบ้องซ้าย ได้แก่ มิตรสหายพึงบ�ารุง ดังน้ เผ่อแผ่แบ่งปัน พูดจามีน�าใจ ช่วยเหลือ
ื
้
ื
ื
ื
ื
เก้อกูลกัน มีตนเสมอร่วมสุขร่วมทุกข์ด้วย ซ่อสัตย์จริงใจต่อกัน มิตรสหายอนุเคราะห์ตอบ ดังน้ เม่อเพ่อนประมาท
ี
ช่วยรกษาป้องกน เมอเพอนประมาทช่วยรกษาทรพย์สมบตของเพอน ในความมภยเป็นทพงได้ ไม่ละทง
้
ั
ิ
ิ
ึ
ี
ี
ั
่
่
ื
่
ื
่
ั
ั
ั
ื
ั
่
ในยามทุกข์ยาก นับถือตลอดจนวงศ์ญาติของมิตร
ื
ี
ิ
6.5 อุปริมทิส ทิศเบ้องบน ได้แก่ พระสงฆ์สมณพราหมณ์ คฤหัสถ์พึงบ�ารุงพระสงฆ์ ดังน้ จะท�าส่งใด
ิ
ิ
กท�าด้วยเมตตา จะพูดส่งใดก็พูดด้วยเมตตา จะพูดส่งใดก็พูดด้วยเมตตา จะคิดส่งใดก็คิดด้วยเมตตา ต้อนรับ
็
ิ
ด้วยความเต็มใจ อุปถัมภ์ด้วยปัจจัย 4 พระสงฆ์อนุเคราะห์คฤหัสถ์ ดังน้ ห้ามปรามจากความช่ว ให้ต้งอยู่
ี
ั
ั
ในความดี อนุเคราะห์ด้วยความปรารถนาดี ให้ได้ฟังส่งท่ยังไม่เคยฟัง ท�าส่งท่เคยฟังให้แจ่มแจ้ง บอกทางสวรรค์
ี
ิ
ี
ิ
สอนวิธีด�าเนินชีวิตให้ประสบความสุขความเจริญ
ื
6.6 เหฏฐิมทิส ทิศเบ้องล่าง ได้แก่ ลูกจ้างกับนายจ้าง นายจ้างพึงบ�ารุงลูกจ้าง ดังน้ จัดการงาน
ี
ให้ท�าตามก�าลังความสามารถ ให้ค่าจ้างรางวัลสมควรแก่งานและความเป็นอยู่ จัดสวัสดิการดี มีช่วยรักษา
พยาบาลในยามเจ็บไข้ เป็นต้น ได้ของแปลก ๆ พิเศษมาก็แบ่งปันให้ ให้มีวันหยุดและพักผ่อนหย่อนใจตามโอกาส
ี
อันสมควร ลูกจ้างอนุเคราะห์นายจ้าง ดังน้ เร่มท�างานก่อน เลิกงานท่หลัง เอาแต่ของท่หายให้ ท�าการงาน
ิ
ี
ี
ให้เรียบร้อย และดีย่งข้น น�าความดีของนายไปเผยแพร่
ิ
ึ
่
ี
แฉกที 7 อริยสัจ 4 ความจริงอันประเสริฐ ความจริงของพระอริยะ หรือความจริงท่ท�าให้ผู้เข้าถึงกลายเป็น
อริยะมี 4 ประการ คือ
ึ
7.1 ทุกข์ หมายถึง ความไม่สบายกายไม่สบายใจ ซ่งเป็นความหมายของค�าว่าทุกข์ แยกออกเป็น
สภาวทุกข์ คือ ทุกข์ประจ�า ทุกข์ท่มีอยู่ด้วยกันทุกคืนไม่ยกเว้น ได้แก่ ความเกิด ความแก่ ความตาย
ี
่
ปกิณณกทุกข์ ทุกข์จรมาเป็นคร้งคราว ได้แก่ ความเศร้าโศก ความพร�าเพ้อร�าพัน ความไม่สบาย ความน้อยใจ
ั
ี
ี
ิ
ความคับแค้นใจ ความประสบกับส่งท่ไม่ชอบ ความพลัดพรากจากส่งท่ชอบ ความผิดหวังไม่ได้ตามท่ต้องการ
ิ
ี
ทุกข์ อีกความหมายหน่งคือ ภาวะท่ทนได้ยาก ภาวะท่ด�ารงคงทนอยู่ในสภาพเดิมไม่ได้
ึ
ี
ี
อันเป็นความหมายของค�าว่า ทุกข์ในไตรลักษณ์ คือ อนิจจัง ทุกขัง อนัตตา
ิ
ี
7.2 สมุทัย แปลว่า เหตุเกิดแห่งทุกข์ ส่งท่ท�าให้ทุกข์เกิด เป็นอริยสัจ ประการท่สอง ในอริยสัจ 4
ี
คือ ทุกข์ สมุทัย นิโรธ มรรค
๗ ทศวรรษ...โรงพิมพ์ต�ำรวจ 107