Page 11 - การบริหารจัดการน้ำ

จาก “กรอบคิด” และ “กรอบงาน” สูการจัดการน้ำชุมชนตามแนวพระราชดำริ

กรอบคิด กรอบงาน

ชุมชนเริ่มพึ่งตนเองโดยการสรางระบบ ประยุกตใชเทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อบริหาร
โครงสรางน้ำภายในชุมชนเอง เชน ทอสงน้ำภูเขา จัดการพื้นที่ปาและทรัพยากรน้ำ สามารถจัดแบง
นำน้ำจากที่สูงเพื่ออุปโภคและบริโภค คิดเชื่อมโยง ขอบเขตการดำเนินงานอนุรักษฟนฟูปาตนน้ำ
วิถีชีวิต ภูมิปญญา และการพึ่งพิงปา เพื่ออนุรักษ พรอมกับกำหนดกติกาเพื่อใหชุมชนสามารถใช

ทรัพยากรปาไมใหสอดคลองกับวิถีชีวิตของคน ทรัพยากรรวมกันอยางเทาเทียมและเปนธรรม
ในชุมชนตอยอดพื้นที่เปนปาเศรษฐกิจที่สรางรายได นอกจากนี้ยังนำไปสูการวางแผนการผลิตและเกิดเปน
กับชุมชน เกิดการมีสวนรวมในการอนุรักษฟนฟู วิสาหกิจชุมชน สรางรายไดจากผลผลิตการเกษตร
พื้นที่ปากลับมาอุดมสมบูรณ ชุมชนเขมแข็งและเกิดเครือขายการดำเนินงาน
อยางตอเนื่อง

งานอนุรักษและงานพัฒนา

ในอดีตปาหวยปลาหลดเปนเพียงภูเขาหัวโลน แหงแลงและเสื่อมโทรม ลำน้ำแหงขอด แตเมื่อชุมชน

หันมาตระหนักถึงความสำคัญของปาไม จัดการและฟนฟูทรัพยากรดิน น้ำ ปา ดวยภูมิปญญา มีจิตสำนึกอนุรักษปา
ปจจุบันปาชุมชนบานหวยปลาหลดขนาด 14,000 ไร เปนปาที่อุดมสมบูรณที่สุดแหงหนึ่งในจังหวัดตาก
อันเกิดจากความมุงมั่นตั้งใจของชุมชนที่จะรักษาผืนปาไว เพราะปาเปรียบเสมือนสิ่งหลอเลี้ยงชีวิตความเปนอยู
ของชาวมูเซออยางแทจริง ภายใตแนวคิดคนอยูกับปา เมื่อมีปาก็มีน้ำ ยิ่งชวยสงเสริมใหปาอุดมสมบูรณมากยิ่งขึ้น
เพื่อการอนุรักษปาตนน้ำอยางยั่งยืน ชุมชนมีแนวคิดการบริหารจัดการปาและน้ำ ดังนี้
• แบงขอบเขตการใชประโยชนพื้นที่ปา ไดแก ปาชุมชน และปาอนุรักษ

• เพาะพันธุกลาไม ปลูกปาเสริมทุกปรวมกับอุทยานแหงชาติตากสินมหาราช
• กำหนดระยะเวลาเก็บผลผลิตในพื้นที่ปา เพื่อเวนระยะเวลาใหปาฟนฟูตัวเอง
• บริหารจัดการน้ำใหเกิดประโยชนสูงสุด ตั้งแตตนน้ำถึงปลายน้ำ

ฝายชะลอ น้ำเพื่อการอุปโภคบริโภค น้ำเพื่อการผลิต
และเก็บกักน้ำ และการกระจายน้ำ กระแสไฟฟาขนาดเล็ก
เพื่อการเกษตร

ประมวลสาระนารูเรื่อง “น้ำ” 11