Page 423 - Di san van hoa An Duong
P. 423
Toà tiền tế thiết kế kiểu 3 gian 2 chái (còn gọi 5 gian). Hệ khung chịu lực
bằng cột bê tông, cốt sắt. Liên kết kiến trúc với vì nóc mái dạng thức chồng rường
giá chiêng; vì nách chồng rường trụ trốn. Trên các thành phần, cấu kiện kiến trúc
đắp đề tài lá lật, đấu kê cánh sen, má bẩy đắp lá hóa rồng.
Toà hậu cung 2 gian, khung chịu lực cũng như trang trí hoa văn trên kiến
trúc thống nhất với toà tiền tế. Điểm nhấn toà hậu cung là gian trong cùng với bệ
thờ đặt thần tượng và mão quan (mũ) vị Thành hoàng.
Tại đình Tỉnh Thủy, tính theo âm lịch hằng năm, thường tổ chức lễ hội trong
hai ngày 9 và 10 tháng 11. Đây là lễ hội lớn nhất trong năm tại đình. Theo cổ lệ,
dân làng Tỉnh Thủy làm lễ Kỳ phúc để cầu phúc, cầu may cho cả làng. Ngày mồng
9, tế cáo yết khai hội, ngày 10 lễ rước thánh, tế lễ và tổ chức trò chơi dân gian và
chiều tối kết thúc hội.
Lễ tế gồm 9 người, trong đó có chánh tổng đảm nhiệm Mạnh bái, chủ tế, cựu
lý trưởng làm thông xướng, lý trưởng đọc văn, Cựu dịch hoạ xướng và tiến rượu,
hương... Những người trong đội hình tế đều có áo phụng xanh, người chủ tế có
phẩm hàm có mũ và áo có bối tử.
Dân làng tổ chức lễ rước thánh từ đình Tỉnh Thủy ra miếu, sau đó rước bát
hương từ miếu thờ thần là “Thanh hình sứ Tiết Ngọc” về đình mở lễ hội. Đoàn
rước thánh có kiệu bát cống, long đình, bát biểu, chấp kích... người dân trong,
ngoài làng tham gia rước thánh rất đông và trang nghiêm.
Phẩm lễ dâng cúng, tế lễ thánh tại đình có 2 con lợn to, 20 chiếc bánh giầy
và 2 thúng xôi cùng hoa quả cam, chuối, trầu, cau. Các sản vật do địa phương làm
ra, lợn do làng cắt cử người cấy ruộng công của làng để nuôi làm phẩm lễ.
Hiện nay, lễ hội đình Tỉnh Thủy vẫn được cộng đồng duy trì, kế thừa và phát
huy những nét đẹp văn hóa trong lễ hội truyền thống của tiền nhân để lại.
Trải thời gian lịch sử, đình làng Tỉnh Thủy còn bảo lưu được nhiều di vật, cổ
vật góp phần minh chứng cho giá trị lịch sử, văn hoá, nguồn gốc của ngôi đình
làng như:
- Mũ thờ, chất liệu đồng, hoa văn trang trí rồng, hổ phù, hoa chanh, hoa
cúc... niên đại thế kỷ XIX;
- Thần tượng đức Thành hoàng làng, niên đại thế kỷ XX;
- Nhang án ô sa, được sơn thếp bạc, phủ hoàn kim, hoa văn trang trí “tứ
linh”, “tứ quý”, niên đại Nguyễn (thế kỷ XIX);
423 DI SẢN VĂN HÓA TIÊU BIỂU HUYỆN AN DƯƠNG