Page 438 - Di san van hoa An Duong
P. 438
triển. Ngoài ý nghĩa tốt đẹp như trên, người dân Vĩnh Khê chất chứa thêm những
niềm vui trong xuân mới, mong muốn mọi người an khang, thịnh vượng, làm ăn
thuận lợi, phát tài, gia đình vui vẻ, thuận hoà. Thắt lưng màu xanh là biểu tượng
cho sự sáng trong, hoà thuận và đặc biệt còn là biểu tượng của hoà bình, hạnh
phúc. Ngoài những quy định nghiêm ngặt mà dân làng đặt ra đối với các đô vật
khi tham gia thi đấu như “bái quan - xe đài” hay trang phục đấu vật... tại hội Vật
làng Vĩnh Khê còn có quy định khắt khe, đó là các đô vật khi tham gia thi đấu
không được cầm, nắm trang phục của đối phương, đặc biệt cấm dùng võ thuật để
đánh ngã, hay gây thương tích và nguy hiểm cho đối phương.
Điều khiển vật là Ban Trọng tài, gồm trọng tài bàn, trọng tài sân và trọng
tài trống. Trọng tài bàn thông báo sắp xếp các cặp thi đấu... Trọng tài sân là
người trực tiếp điều hành trên sân. Các đô vật trên sân phải tuyệt đối tuân theo
hiệu lệnh của trọng tài sân. Hiệu lệnh mà trọng tài sân sử dụng là tiếng còi.
Trọng tài trống cũng có vị trí vô cùng quan trọng. Đối với mỗi sới vật, không thể
thiếu những tiếng trống. Tiếng trống như thúc giục, gọi mời cũng như làm tăng
khí thế cho các đô vật thi đấu trên sới và tạo không khí phấn khích hào hứng
trong hội vật.
Đối với việc phân định thắng thua, Lễ hội Vật làng Vĩnh Khê cũng có những
quy định rất riêng và đặc biệt. Theo thể lệ của làng, để giành được phần thắng,
một trong hai đô vật phải đè được đối phương lấm hai vai và một mông hoặc lấm
hai mông, một vai trong vòng 2 giây mới được coi là thắng. Các keo vật không tính
điểm mà chỉ có thắng thua tuyệt đối, mỗi trận đấu được quy định trong ba hiệp
chính, mỗi hiệp kéo dài 3 phút, các đô vật thắng bất kể ở hiệp nào đều được công
nhận. Nếu ba hiệp mà chưa phân thắng, thua thì sẽ được đấu bằng hiệp phụ. Ở
hiệp phụ không tính thời gian, hai đô vật đấu đến khi một trong hai người thắng
tuyệt đối. Để thắng được tuyệt đối, các đô vật phải có một sức khoẻ tốt, cùng sự
linh hoạt, khéo léo. Các đô vật phải khống chế được đôi chân, dùng một tay khoá
chân, một tay khoá tay đối phương, cùng lúc đó dùng cả thân người của mình đè
lên đối phương. Hoặc phải dùng hai tay khoá hai tay đối phương, hai chân khoá
hai chân đối phương, sau đó dùng cả thân người đè lên đối phương. Cũng có đô
vật sử dụng tay khoá chéo cổ vai vòng xuống bụng, tay kia đưa vào háng giữa khe
của hai chân của đối phương, móc khoá hai tay của mình vào nhau, sau đó dùng
sức của mình chủ động ngã ngửa ra thật nhanh rồi úp người lại, lúc này đối
phương đang nằm ngửa lập tức bị khoá chân không thể dậy được. Để đối phương
DI SẢN VĂN HÓA TIÊU BIỂU HUYỆN AN DƯƠNG 438