Page 22 - LSDB huyen Tien Yen - online
P. 22
Maëc duø moãi toäc ngöôøi mang moät saéc thaùi, moät neùt vaên hoùa rieâng,
song Nhaân daân caùc daân toäc treân ñòa baøn Tieân Yeân luoân ñoaøn keát,
gaén boù cuøng nhau baûo veä vaø xaây döïng Tieân Yeân ngaøy caøng giaøu ñeïp.
II. TRUYEÀN THOÁNG VAÊN HOÙA, LÒCH SÖÛ
1. Sinh hoaït vaên hoùa, tín ngöôõng
Tieân Yeân laø vuøng ñaát coù nhieàu daân toäc neân coù moät neàn vaên
hoùa ngheä thuaät ña daïng, ñaëc saéc. Ñoù laø vaên hoùa mang ñaëc
tröng cuûa neàn vaên minh luùa nöôùc cuûa ngöôøi Kinh vaø vaên hoùa
giaøu baûn saéc cuûa caùc daân toäc thieåu soá gaén vôùi lòch söû ñaáu tranh
choáng giaëc ngoaïi xaâm vaø chinh phuïc thieân nhieân. Nhöõng di
saûn vaên hoùa vaät theå, phi vaät theå ñöôïc Nhaân daân caùc daân toäc
Tieân Yeân saùng taïo ra töø cuoäc soáng lao ñoäng vaø chieán ñaáu luoân
ñöôïc löu giöõ vaø baûo toàn töø ñôøi naøy qua ñôøi khaùc. Tuy coù söï giao
thoa, aûnh höôûng vaø töông taùc laãn nhau veà caùc taäp quaùn laøm aên
vaø sinh hoaït vaên hoùa, caùc phong tuïc trong cöôùi xin, ma chay,
thôø cuùng toå tieân... nhöng vaãn theå hieän roõ baûn saéc sinh hoaït
tinh thaàn cuûa töøng daân toäc vôùi nhöõng neùt ñoäc ñaùo rieâng.
Tröôùc Caùch maïng thaùng Taùm, vaên hoùa daân gian phoå bieán ôû
nhieàu daân toäc laø loái haùt ñoái, haùt giao duyeân. Ngaøy nay, haùt ñoái
chæ coøn phoå bieán ôû daân toäc Saùn Chæ, Dao, Taøy; ngoaøi ra coøn coù
haùt ñuùm, saùn coá, then, sooùng coï... Ngheä thuaät muùa noåi baät laø
haùt muùa daâng ñeøn teá leã, muùa gaäy hoaëc ñoïc sôù caàu thaàn linh.
Haùt muùa coù noäi dung chính laø ca ngôïi cuoäc soáng lao ñoäng vaø
öôùc mô cuoäc soáng thanh bình, khaùt voïng haïnh phuùc, choáng aùp
böùc, baát coâng. Ñoù laø hình thöùc sinh hoaït thöôøng xuyeân dieãn
ra trong nhöõng ngaøy leã lôùn cuûa laøng, baûn hoaëc nhöõng ngaøy coù
ñaùm cöôùi hay beân doøng suoái, ven röøng, con ngöôøi ñöôïc ñaém
mình trong thieân nhieân sau nhöõng giaây phuùt lao ñoäng vaát vaû.
Tín ngöôõng daân gian cuûa ngöôøi daân Tieân Yeân chuû yeáu laø thôø
cuùng toå tieân, coi vieäc ñoù cao hôn caû tín ngöôõng toân giaùo; ngoaøi ra
coøn thôø sôn thaàn, thuûy thaàn, thaønh hoaøng. Trong huyeän, maøu saéc
toân giaùo roõ neùt nhaát laø ñaïo Phaät vôùi moät soá ngoâi chuøa ñöôïc xaây
döïng taïi caùc xaõ. Ñaàu nhöõng naêm 50 cuûa theá kyû XX, ñaïo Cô Ñoác
aûnh höôûng ñeán vuøng ñaát naøy, chuû yeáu ôû ñòa baøn thò traán Tieân Yeân.
21