Page 41 - LSDB huyen Tien Yen - online
P. 41
ù
cach maïng, vôùi Vieät Minh vaø aùnh saùng cuûa Ñaûng, ñöôïc taän maét
chöùng kieán cuoäc ñoåi ñôøi vó ñaïi ôû nhöõng nôi ñaõ giaûi phoùng. Do
ñoù, nieàm tin vaøo söï laõnh ñaïo cuûa Ñaûng, vaøo ñoäc laäp, töï do ngaøy
caøng vöõng vaøng.
Cuoái thaùng 8/1945, tình hình ôû Tieân Yeân dieãn bieán phöùc
taïp. Thoå phæ, phaûn ñoäng töø Bình Lieâu, Ñaàm Haø, Haø Coái, Ñình
Laäp, Moùng Caùi keùo vaøo Tieân Yeân. Löïc löôïng phæ raát ñoâng, coù
haøng traêm teân döôùi söï chæ huy cuûa truøm phæ Tröông Ngoä Kieàu.
Ñaây laø moät ñoäi quaân oâ hôïp, goàm nhöõng phaàn töû hoaït ñoäng cöôùp
phaù mang tính chaát thoå phæ, roài thu naïp nhieàu teân thoå phæ ñòa
phöông ñi theo chuùng ñeå cöôùp boùc. Tröông Ngoä Kieàu töï xöng
laø “Vieät tam quaân”, maïo danh quaân ñoäi Ñoàng minh ñaùnh Nhaät
nhöng thöïc chaát laø tay sai cuûa Töôûng Giôùi Thaïch. Ngoaøi ra coøn
quaân cuûa boïn Lìu Muû, Nhoäc Cooûng, Vooøng A Saùng. Boïn chuùng
chieám giöõ haàu heát nhöõng vò trí xung yeáu treân caùc ngaû ñöôøng
vaøo Tieân Yeân vaø khu phoá trung taâm. Tieân Yeân laø nôi chuùng
chaø ñi xaùt laïi nhieàu laàn ñeå laøm baøn ñaïp tieán sang An Chaâu,
Chuõ vaø vaøo mieàn Taây.
Cuõng trong thôøi gian naøy, boïn Vieät Caùch cuûa Vuõ Kim Thaønh,
Nguyeãn AÙi, Nguyeãn Haûi Ba vôùi 206 teân töø bieân giôùi traøn qua
Moùng Caùi, chieám giöõ Ba Cheõ laøm thuû phuû roài töø ñoù laøm baøn
ñaïp taán coâng Hoaønh Boà, Tieân Yeân, aâm möu laäp chính quyeàn
phaûn ñoäng. Cuøng luùc ñoù, haøng traêm teân Vieät Quoác cuûa Quaûn
Löu cuõng töø Moùng Caùi keùo veà.
Ñaàu thaùng 9/1945, moät ñôn vò thuoäc Sö ñoaøn 62 cuûa Töôûng
Giôùi Thaïch töø Ñình Laäp keùo xuoáng ñoùng ôû Ñoàn Cao, Tieân Yeân.
Chuùng nuùp döôùi danh nghóa “Quaân Ñoàng minh vaøo giuùp Vieät
Nam ñaùnh Nhaät, giaønh ñoäc laäp” nhöng thöïc chaát laø thay chaân
Nhaät xaâm löôïc nöôùc ta. Chính quyeàn tay sai cuûa Töôûng ñöôïc
döïng leân taïi Tieân Yeân. Laàu Suøi Deánh - ngöôøi Hoa ôû ñòa baøn thò
traán, ñöùng ñaàu chính quyeàn vôùi chöùc huyeän tröôûng cuøng vôùi
ngöôøi cuûa Nguyeãn AÙi, Quaûn Löu aâm möu chieám giöõ Tieân Yeân.
Taát caû boïn phaûn ñoäng töø Vieät Quoác, Vieät Caùch, thoå phæ ñeàu
döïa vaøo quaân Töôûng ñeå phaù phaùch, quaáy nhieãu Tieân Yeân. Thoå
phæ ngöôøi Hoa ngang nhieân ñi cöôùp phaù khaép nôi, kích ñoäng
40
